“Inħoss li fallejt bħala omm; il-ġuħ ta’ wliedek iġiegħlek tħossok omm ħażina”
Testimonjanzi li inġabru minn Amnesty International, li huma parti minn rapport dettaljat dwar is-sitwazzjoni f’Gaża, iddikjaraw li Iżrael qed iwettaq kampanja intenzjonata ta’ kriżi ta’ ġuħ f’Gaża okkupata, u qed jeqred sistematikament is-saħħa, il-benesseri u n-nisġa soċjali tal-ħajja Palestinjana.
Ir-rakkonti miġburin minn Amnesty International jenfasizzaw is-sejbiet ripetuti tal-organizzazzjoni li l-kombinazzjoni fatali tal-ġuħ u l-mard mhix prodott sekondarju sfortunat tal-operazzjonijiet militari ta’ Iżrael. Huwa r-riżultat maħsub ta’ pjanijiet u politika li Iżrael fassal u implimenta, matul l-aħħar 22 xahar, biex jimponi fuq il-Palestinjani f’Gaża kundizzjonijiet ta’ ħajja kkalkulati biex iġibu l-qerda fiżika tagħhom stess – li hija parti integrali mill-ġenoċidju kontinwu ta’ Iżrael kontra l-Palestinjani f’Gaża.
“Hekk kif l-awtoritajiet Iżraeljani qed jeskalaw l-attakki tagħhom fuq il-belt ta’ Gaża u jheddu li jniedu invażjoni fuq l-art fuq skala sħiħa, ix-xhieda li ġbarna bħala Amnesty International huma ħafna aktar minn sempliċi rapporti ta’ tbatija, huma akkuża qawwija ta’ sistema internazzjonali li tat lil Iżrael liċenzja biex jittormenta lill-Palestinjani b’impunità kważi totali għal għexieren ta’ snin,” iddikjarat Erika Guevara Rosas, Direttur għar-Riċerka, l-Avukatura, il-Politika u l-Kampanji f’Amnesty International.
Biex kollox jitreġġa lura….hemm bżonn li jitneħħa l-imblokk impost minn Iżrael
“Biex anke nibdew inreġġgħu lura l-konsegwenzi devastanti tal-politika u l-azzjonijiet inumani ta’ Iżrael, li għamlu l-ġuħ tal-massa realtà kerha f’Gaza, irid ikun hemm it-tneħħija immedjata u bla kundizzjonijiet tal-imblokk u waqfien mill-ġlied. L-impatt tal-imblokk ta’ Iżrael u l-ġenoċidju kontinwu tiegħu fuq persuni ċivili, partikolarment fuq it-tfal, persuni b’diżabilità, dawk b’mard kroniku, anzjani u nisa tqal u li qed ireddgħu huwa katastrofiku u ma jistax jitneħħa sempliċement billi jiżdiedu l-ammont ta’ trakkijiet tal-għajnuna jew billi jintefgħu provvisti mill-ajru, li minnhom infihom huma ineffettivi u perikolużi.”
Familji sfurzati għal għażla impossibbli
Ir-rapport jgħid li tfal Palestinjani qegħdin jitħallew imutu bil-ġuħ u l-familji qegħdin ikunu sfurzati għal għażla impossibbli – dik li jisimgħu it-tfal litteralment bla saħħa tagħhom jibku, jitolbu għall-ikel, jirriskjaw mewt jew korriment f’tfittxija ddisprata għall-għajnuna.
Amnesty International tgħid li “l-faċilitajiet tal-kura tas-saħħa għandhom ikunu mgħammrin bil-provvisti u t-tagħmir li jeħtieġu biex jiffunzjonaw. Il-persuni ċivili għandhom jinħelsu mit-theddida kostanti ta’ spostament tal-massa. L-organizzazzjonijiet umanitarji fdati għandhom jitħallew iwasslu l-għajnuna u l-kenn b’mod sikur u mingħajr restrizzjonijiet arbitrarji, b’mod li jirrispetta d-dinjità u l-umanità tal-popolazzjoni ċivili. L-aktar urġenti huwa li għandu jitwaqqaf kwalunkwe pjan biex tissaħħaħ l-okkupazzjoni ta’ Gaża jew tiżdied l-offensiva militari.
“Filwaqt li miljuni madwar id-dinja qegħdin ikomplu joħorġu fit-toroq jipprotestaw u l-mexxejja dinjin qed jieħdu sehem f’pożizzjonijiet retoriċi, il-kampanja deliberata u sistematika ta’ kriżi ġuħ ta’ Iżrael qed tkompli tikkawża tbatija insapportabbli fuq popolazzjoni sħiħa.
Amnesty International tgħid li fir-rapport tagħha hi intervistat 19-il Palestinjan, li issa qed jgħixu fi tliet kampijiet kif ukoll żewġ membri tal-istaff mediku li qed jikkuraw tfal li jinsabu bi problemi ta’ malnutrizzjoni minħabba l-kriżi tal-ġuħ.
Intqal li mis-17 ta’ Awwissu, il-Ministeru tas-Saħħa f’Gaza rreġistra l-imwiet ta’ 110 tfal minn kumplikazzjonijiet relatati mal-malnutrizzjoni.
Ir-rapport ta’ Amnesty International jgħid li fi twissija ppubblikata fid-29 ta’ Lulju 2025, il-Klassifikazzjoni Integrata tal-Fażi tas-Sigurtà tal-Ikel (IPC) iddikjarat li l-limiti tal-kriżi tal-ġuħ kienu ntlaħqu għall-biċċa l-kbira ta’ Gaża, u kkonkludiet li l-agħar xenarju possibbli għall-ġuħ diġà qed iseħħ u l-għadd ta’ nies, inklużi tfal, li qed imutu bil-ġuħ se jkompli jiżdied. Din ir-realtà allarmanti ġiet riflessa fl-informazzjoni miġbura min-Nutrition Cluster, li skontha kważi 13,000 każ ta’ dħul ta’ malnutrizzjoni akuta għall-kura fost it-tfal ġew irreġistrati f’Lulju, l-ogħla ċifra ta’ kull xahar minn Ottubru tas-sena 2023. Minn dawn, m
ill-inqas 2,800 (22 fil-mija) kienu każijiet ta’ malnutrizzjoni akuta severa.
Ir-rapport jgħid li “l-awtoritajiet Iżraeljani komplew jaggravaw il-kundizzjonijiet inumani li ħolqu l-politika tagħhom billi komplew jostakolaw il-ħidma tal-biċċa l-kbira tal-organizzazzjonijiet umanitarji ewlenin u l-aġenziji tan-Nazzjonijiet Uniti f’Gaża, inkluż billi ripetutament irrifjutaw it-talbiet tagħhom biex iġibu għajnuna li ssalva l-ħajjiet f’Gaża. Dawn ir-restrizzjonijiet arbitrarji ġew akkumpanjati mill-introduzzjoni ta’ regoli ġodda dwar ir-reġistrazzjoni ta’ NGOs internazzjonali, li, jekk jiġu implimentati, se jipprojbixxu għal kollox lil dawn l-organizzazzjonijiet milli joperaw fit-Territorju Palestinjan Okkupat.
“Il-biċċa l-kbira tal-familji f’Gaża diġà eżawrew ir-riżorsi skarsi li kellhom u jiddependu għalkollox fuq l-għajnuna umanitarja. Ir-restrizzjonijiet li l-awtoritajiet Iżraeljani jimponu fuq ix-xogħol ta’ organizzazzjonijiet umanitarji ewlenin u t-theddid tagħhom li jipprojbixxuhom effettivament qatgħu lil dawn il-familji mill-unika linja ta’ salvataġġ tagħhom,” iddikjarat Erika Guevara Rosas.
Uliedha jorqdu “jibku bil-ġuħ kbir.”
Ir-rapport jgħid li “L-impatt ikkombinat tal-politika ta’ Iżrael ta’ ġuħ tal-massa, spostamenti sfurzati multipli u restrizzjonijiet fuq l-aċċess għall-għajnuna li ssalva l-ħajjiet kien partikolarment devastanti għan-nisa tqal u li qed ireddgħu. Mis-747 mara tqila u li qed ireddgħu li ‘Save the Children’ għamlu screening tagħhom fil-kliniċi matul l-ewwel nofs ta’ Lulju, 323 (43 fil-mija) kienu qegħdin ibatu minn malnutrizzjoni.
Nisa tqal u li qed ireddgħu intervistati minn Amnesty International tkellmu dwar l-iskarsezza estrema ta’ oġġetti indispensabbli għas-sopravivenza tagħhom, ir-realtà agonizzanti li tkun tqila jew omm ġdida waqt li tgħix f’tinda fis-sħana estrema tas-sajf, u t-taqbida ddisprata ta’ kuljum biex jiżguraw ikel, formula tat-trabi u ilma nadif. Huma qasmu wkoll sentimenti ta’ ħtija talli naqsu milli jipprovdu għal uliedhom, biżgħat dwar min jieħu ħsieb uliedhom jekk jinqatlu, u ansjetà dwar l-impatt tal-malnutrizzjoni fuq it-tkabbir u l-benesseri ta’ wliedhom.
Ir-rapport jgħid li “S, (isem sħiħ mhux żvelat fuq talba tagħha) infermiera spostata minn Jabalia lejn il-kamp al-Taqwa f’Sheikh Radwan, il-belt ta’ Gaża, irrakkontat it-taqbida ta’ kuljum li tiffaċċja fil-kura tat-tifel tagħha ta’ sentejn u t-tifla tagħha ta’ seba’ xhur. Hija ħarbet biex issalva l-ħajjiet ta’ wliedha; kienet għażla bejn l-ispostament u l-mewt. Hija qalet li l-kriżi ta’ ġuħ kienet qiegħda ġiegħelha żżomm il-porzjonijiet skarsi ta’ ikel għal uliedha waqt li baqgħet bil-ġuħ. Il-provvista tal-ħalib tas-sider tagħha bdiet titnaqqas ħafna lejn tmiem April, u mingħajr aċċess għal pompi tas-sider u aċċess estremament limitat għal supplimenti materni, hija enfasizzat l-uġigħ fiżiku u emozzjonali li tipprova għal sigħat sħaħ tredda’ lit-tarbija tagħha iżda “l-ħalib sempliċement ma kienx joħroġ.” L-ikla ta’ kuljum tal-familja, meta disponibbli, tikkonsisti minn platt wieħed kondiviż ta’ lewż jew brunġiel bl-ilma, b’S tagħti prijorità lit-tifel żgħir tagħha. Uliedha jorqdu “jibku bil-ġuħ kbir.” Il-formula tat-trabi, skarsa madwar Gaża, li tiswa madwar 270 Shekels ($79) għal provvista ta’ tlett ijiem, ma tiflaħx għaliha. Bintha ta’ seba’ xhur tiżen daqs tarbija ta’ erba’ xhur.”
Ir-rapport jgħid li “meta l-kċina komunitarja fil-kamp, l-uniku sors ta’ ikel tagħhom, waqfet tipprovdi ikel għal tlett ijiem konsekuttivi, ’S’ setgħet tagħti biss ilma lil uliedha. Żewġha weġġa’ waqt li kien qed ifittex l-għajnuna ħdejn il-qsim ta’ Zikim, u dan wassalha biex titolbu biex ma jerġax imur. Binha, imdgħajjef mill-ġuħ, kien “jimxi u jaqa’.” “Inħoss li fallejt bħala omm; il-ġuħ ta’ wliedek iġiegħlek tħossok omm ħażina.”
Jintqal li t-taqbida għall-bżonnijiet bażiċi testendi lil hinn mill-ikel. Il-ħrieqi ma jistgħux jinkisbu, u dan iġiegħel lil ’S’ litteralment tqatta’ ħwejjiġha biex tużahom għall-ħtiġijiet urġenti ta’ uliedha. Dawn huma impossibbli li jinħaslu minħabba n-nuqqas ta’ ilma nadif, minħabba r-riżultat tal-qerda jew il-ħsara serja tas-sistemi tal-ilma u s-sanità ta’ Gaża. It-tinda li jgħix fiha ma’ żewġha u ż-żewġt itfal tagħha hija infestata bil-firien, in-nemus u l-wirdien.
Bintha ċ-ċkejkna żviluppat infezzjoni fil-ġilda, li ma tistax tikkuraha għax l-antibijotiċi u l-ingwenti mhumiex disponibbli. Ħaddiema umanitarji f’żewġ organizzazzjonijiet li tkellmu ma’ Amnesty International bil-kundizzjoni li jibqgħu anonimi semmew li t-talbiet tal-organizzazzjonijiet tagħhom biex iġibu l-antibijotiċi ġew miċħudin mill-Koordinatur tal-Attivitajiet tal-Gvern fit-Territorji (COGAT), unità fil-Ministeru tad-Difiża ta’ Iżrael inkarigata bl-ipproċessar tat-talbiet għall-koordinazzjoni u l-approvazzjoni tad-dħul tal-provvisti.