F’Jannar tal-2025, ittieħed it-tieni pass kruċjali fit-tisħiħ tas-suq tax-xogħol ta’ Malta bil-pubblikazzjoni tal-Istrateġija u l-Pjan ta’ Azzjoni ta’ Malta għall-Integrazzjoni 2025-2030.
Għal kwalunkwe ħaddiem, ir-regolamentazzjoni tas-suq tax-xogħol, speċifikament billi jiġi mmonitorjat l-influss ta’ ċittadini minn barra l-UE u s-setturi li huma impjegati fihom, hija importanti. Tiżgura li wħud minn min iħaddem ma jisfruttawx lil dawk il-ħaddiema barranin li għandhom nuqqas ta’ ħiliet, sabiex huma jkunu jistgħu jsostnu mudell ta’ negozju li jiddependi esklussivament fuq kundizzjonijiet tax-xogħol bażiċi u minimi – wieħed li fl-aħħar mill-aħħar huwa ta’ detriment f’termini ta’ żieda fil-pagi, iżda wkoll minħabba li joħloq klassi ta’ ħaddiema aljenati mis-soċjetà tagħna.
Issa, qed nidħlu f’konsultazzjoni pubblika dwar qafas komprensiv ġdid għall-integrazzjoni tal-ħaddiema immigranti fis-soċjetà Maltija. L-ebda forza tax-xogħol ma tista’ tkun verament magħquda jew taħsad il-benefiċċji taż-żieda fl-istandards tal-għajxien tagħna, sakemm ma jkunx hemm koeżjoni u inklużjoni bejn il-gruppi kollha ta’ ħaddiema.
Il-GWU irrikonoxxiet l-evoluzzjoni tal-ekonomija Maltija, wara li ddikjarat kemm-il darba li l-ħaddiema barranin għandhom rwol sinifikanti fis-soċjetà tagħna. Dawn il-ħaddiema, li jinkludu wkoll ċittadini tal-UE, kif ukoll dawk minn barra l-UE u li fil-biċċa l-kbira tagħhom jinsabu f’okkupazzjonijiet b’paga aktar baxxa, jirrappreżentaw kważi kwart tal-popolazzjoni.
Għalhekk nilqgħu l-introduzzjoni tat-tieni Strateġija ta’ Malta għall-Integrazzjoni (l-ewwel waħda, I-Belong tnediet fl-2018), għax tikkomplementa l-Politika dwar il-Migrazzjoni tal-Ħaddiema (Labour Migration Policy – LMP).
L-ewwel nett, iż-żewġ dokumenti jirrikonoxxu li huwa imperattiv li jiġu indirizzati l-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol. Mhuwiex sigriet li t-tkabbir ekonomiku ta’ Malta u, min-naħa l-oħra, l-istandards tal-għajxien għoljin tagħna, jiddependu wkoll fuq ix-xogħol tal-ħaddiema barranin. Filwaqt li l-LMP tiffoka fuq ir-regolamentazzjoni tal-ħaddiema skont id-domanda ta’ xogħol tas-setturi speċifiċi, l-Istrateġija għall-Integrazzjoni tiżgura li dawn il-ħaddiema jkunu jistgħu jintegraw b’suċċess fis-soċjetà Maltija, u dan ifisser ukoll li jikkontribwixxu b’mod effettiv għall-ekonomija.
Għalhekk, filwaqt li huwa importanti li nallinjaw il-migrazzjoni tal-ħaddiema mal-ħtiġijiet li għandu bżonn is-suq, irridu niżguraw li dawn il-ħaddiema jkunu mgħammra tajjeb biex jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol permezz ta’ programmi ta’ taħriġ – inkella, nirriskjaw li noħolqu grupp ta’ ħaddiema aljenati u vvalutati biss sa fejn jagħtu servizz jew jekk iħallsu l-kera tagħhom biss.
Tabilħaqq, l-Istrateġija għall-Integrazzjoni tenfasizza li dan il-proċess ta’ integrazzjoni jkun bidirezzjonali, ċioe, li filwaqt li dawn il-ħaddiema jagħmlu l-almu tagħhom, aħna wkoll nilqgħuhom bħala parteċipanti attivi fin-nisġa soċjali ta’ Malta.
Konsegwenza ta’ dan hija l-proposta tal-LMP li dawn il-ħaddiema minn barra l-UE jattendu korsijiet ta’ integrazzjoni qabel it-tluq – qabel ma jaslu Malta – biex jiġi żgurat li jifhmu l-kultura Maltija u d-drittijiet u r-responsabbiltajiet tagħhom. Dawn għandhom ikunu obbligatorji.
Programmi ta’ taħriġ li jistgħu jtejbu l-ħiliet tal-ħaddiema immigranti, benefiċċju li jtejjeb il-ħajja ta’ ħafna ħaddiema f’Malta, jgħinu lil dawn in-nies ikomplu jintegraw aħjar fis-soċjetà Maltija u fis-suq tax-xogħol.
Naturalment, iż-żewġ pjanijiet għandhom l-għan li jipproteġu d-drittijiet tal-ħaddiema barranin ukoll – il-GWU kienet minn ta’ quddiem fis-sejħa biex jiġu garantiti d-drittijiet fundamentali ta’ dawn il-ħaddiema li faċilment jispiċċaw sfruttati minn min iħaddem, b’pagi baxxi. Il-GWU għalhekk se tappoġġja s-sejħa tal-LMP biex jiġu żgurati pagi ġusti, kundizzjonijiet tax-xogħol deċenti, u konformità mar-regoli tax-xogħol Maltin.
Għal darb’oħra, iċ-ċavetta sabiex jiġi żgurat xogħol ta’ kwalità huwa li ntejbu r-rati ta’ żamma ta’ dawn il-ħaddiema. Ħafna servizzi ta’ xogħol tal-pjattaformi diġitali per eżempju, setgħu jżommu prezzijiet baxxi b’mod eċċessiv għax kellhom provvista bla waqfien ta’ immigranti – din ir-realtà effettivament żammet l-ispiża tax-xogħol għall-minimu assolut. Iżda billi joħolqu kundizzjonijiet tax-xogħol aħjar, u opportunitajiet għall-iżvilupp tal-karriera, il-ħaddiema immigranti jistgħu jistinkaw lejn l-istess għanijiet bħall-bqija tal-ħaddiema kollha.
Fl-aħħar mill-aħħar, kif dejjem stqarret il-GWU, kwalunkwe politika dwar il-migrazzjoni tal-ħaddiema trid tindirizza l-problema tal-isfruttament tal-ħaddiema migranti, abbuż li jaffettwa kemm lilhom kif ukoll lill-ħaddiem Malti u Għawdxi. U l-unjin se tagħmel il-parti tagħha wkoll, biex tippromwovi l-benefiċċji tal-integrazzjoni u t-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ ta’ dawn il-ħaddiema barranin, sabiex kull ħaddiem, irrispettivament minn fejn ġej, ikun jista’ jipparteċipa u jikkontribwixxi bis-sħiħ għan-nisġa soċjo-ekonomika Maltija.
