Minn Cristian Muscat
Kif għażilt l-atletika fost minjiera ta’ sports ieħor?
Proprjament, l-atletika ma kinitx l-ewwel għażla tiegħi.
Sa 17-il sena jien ma kontx involut fl-isport, kont persuna obeża, u saħansitra sofrejt anke minn bullying minħabba dan. Kien mument fejn ħassejt li għandi naġixxi u nibda nipprattika xi tip ta’ sport.
Bdejt il-kors ta’ referee tal-football u minn dakinhar qatt ma ħarist lura. Illum il-ġurnata ma nimmaġinax ħajti mingħajr l-isport.
Ta’ kemm bdejt tipprattika l-atletika?
Bdejt nipprattika l-atletika 12-il sena ilu meta kelli 30 sena. Xtaqt li kieku kelli l-opportunitá li nibda ta’ etá iżgħar però llum il-ġurnata nħossni grat immens li għadni għaddej sal-ġurnata tal-lum.
X’ħeġġek l-iktar biex tibda tipprattika dan l-isport?
Il-ġiri minn dejjem kont inħobbu għaliex apparti li jgħini fl-irwol tiegħi bħala referee, huwa sport li fih ninqata’ mill-kumplament tad-dinja u ninsa l-problemi ta’ kuljum.
Il-ġiri jġib miegħu sens ta’ libertá, sens ta’ paċi u serħan il-moħħ, kif ukoll tħossok b’saħħtek fiżikament.
Min kienet dik il-persuna li ispiratek biex tagħżel l- atletika?
Mingħajr l-ebda dubju, Andrew Grech minn dejjem kien ta’ ispirazzjoni għalija.
Apparti li huwa ħabib kbir tiegħi, jien u Andrew niffurmaw parti mill-istess club tal-atletika, Evolve Endurance Club, u nitħarrġu taħt il-gwida ta’ l-istess coach Has Kesra.
Andrew huwa wieħed mill-aqwa atleti f’pajjiżna fejn ilu involut fix-xena tal-atletika għall-aktar minn għoxrin sena. Apparti hekk, Andrew huwa persuna eżemplari, umli u dejjem lest li jgħin lil ħaddieħor.
Liema unuri prinċipali irnexxielek tikseb fil-karriera tiegħek?
Il-Maratona ta’ Malta ta’ din is-sena żgur li se tibqa’ mfakkra bħala wieħed mill-isbaħ mumenti fil-karriera tiegħi.
Memorji oħra ferm sbieħ huma meta tellaqt barra minn xtutna fejn ipparteċipajt fil-maratoni ta’ Pariġi, Rotterdam u Valencia, kif ukoll fin-nofs maratoni ta’ Almere, Amsterdam, Edinburgh, Lugano, Pisa, Praga u Valencia.
Liema kien l-aħjar ħin tiegħek s’issa?
Il-ħin li ksibt fil-Maratona ta’ Malta ta’ din is-sena, sagħtejn 33 minuta u 18-il sekonda, huwa l-aħjar ħin tiegħi f’din id-distanza. Infatti rnexxieli ntejjeb il-ħin li kont ksibt f’Diċembru li għadda fil-maratona ta’ Valencia li kien dak ta’ sagħtejn, 35 minuta u 9 sekondi.
Fil-jiem li għaddew int irbaħt il-Maratona ta’ Malta li din is-sena ngħatat l-isem ta’ SportMalta Charity Marathon. X’emozzjoni ħassejt? Kont qed tistenna li tirbaħ dan l-unur ferm prestiġjuż?
L-emozzjonijiet kienu kbar, speċjalment fl-aħħar ftit metri tat-tellieqa.
Qatt ma kont qed nistenna li ser nirbaħ. Kont diġá kuntent immens bil-ħin li ksibt għax jien dejjem emmint li l-kompetizzjoni tiegħi huwa jiena innifsi.
Il-maratona, li tkejjel distanza ta’ 42.2 kilomtru, hija tellieqa ferm impenjattiva, kemm fiżikament kif ukoll mil-lat psikoloġiku.
Hija ħaġa normali li lejn l-aħħar tat-tellieqa s-saqajn jibdew iċedu xi ftit, allura huwa ferm importanti li tkun mentalment b’saħħtek biex tibqa għaddej sal-aħħar.
Nixtieq minn qalbi nirringrazzja lil kull min kien ta’ sapport u ta’ sostenn għalija f’dan is-suċċess.
Int ukoll assistant referee tal-football. Tista’ tiddeskrivi dan l-irwol?
Il-karriera ta’ referee hija waħda ferm sabiħa. Ilni involut għal dawn l-aħħar 24 sena, u nista’ ngħid li r-refereeing bidilli ħajti għall-aħjar, iffurmali l-karattru kif ukoll għeni nikber fil-personalitá tiegħi.
Referee jrid ikollu karattru sod, irid ikun dejjem lest li jitgħallem u jrid ikun kapaċi jerġa’ jqum għall-okkażjoni wara mumenti diffiċli li jista’ jgħaddi minnhom.
Ħafna drabi l-pubbliku jibqa’ jiftakar l-iżball wieħed li tkun għamilt u mhux il-ħafna deċiżjonijiet korretti li tkun ħadt matul partita.
Din is-sena taħbat l-20 sena tiegħi bħala uffiċjal fuq il-panel tal-FIFA fejn irrapreżentajt lil pajjiżna f’diversi logħbiet internazzjonali.
Huwa vjaġġ twil immens mimli b’ħafna sagriffiċji, esperjenzi sbieħ u ħafna sodisfazzjon.
Il-media tagħtikom biżżejed pubbliċità u exposure jew dan isir waqt kompetizzjonijiet importanti bhal mhuma l-Logħob tal-Pajjiżi ż-Żgħar?
Nemmen li l-atletika jistħoqqilha aktar pubbliċità meta tikkumparaha ma’ sport ieħor. L-atleti kollha jagħmlu sagriffiċji kbar, u kulħadd jieħu pjaċir li jiġi apprezzat ta’ dan.
Għandek xi ħolma li tixtieq tikseb fl-atletika?
Waħda mill-ħolmiet li għandi hija li nipparteċipa f’waħda mill-akbar maratoni, dawk hekk imsejħa “The Big 5” li huma Berlin, Boston, Chicago, Londra u New York.
X’sagrifiċċji u mpenji jitlob l-isport li int tipprattikka?
Bħal kull sport ieħor, is-sagriffiċji u l-impenji huma kbar.
Bħala taħriġ fiżiku, nittrenja sitt ijiem fil-ġimgħa fejn f’ċerti ġranet ikolli żewġ sessjonijiet, waħda filgħodu u oħra filgħaxija.
It-taħriġ mhux ġiri biss imma jinkludi wkoll sessjonijiet ġewwa l-gym kif ukoll sessjonijiet li jiffukaw fuq body conditioning u biomechanics. Minbarra hekk, nagħti ħafna każ tan-nutrizzjoni peress li huwa element importanti ieħor apparti t-taħriġ fiżiku.
Għalkemm l-atleti li tikkompeti magħhom huma wkoll ħbieb tiegħek, ninsab persważ li jidħol ukoll ċertu sens ta’ kompetizzjoni fejn wieħed ikun irid jikseb ħin aħjar mill-ieħor. X’tikkummenta?
Kif diġá spjegajt, atleta jiġġieled kontra l-arloġġ primarjament biex dejjem itejjeb lilu nnifsu. L-element ta’ kompetizzjoni u r-rivalitá sportiva dejjem ser jibqgħu hemm.
Però, jien dejjem emmint li s-suċċess fl-isport mhuwiex dak individwali imma dak kollettiv.
X’kompetizzjonijiet prinċipali se tieħu sehem fihom fil-futur qrib?
Fil-bidu ta’ April se nipparteċipa fin-nofs maratona ta’ Berlin, u f’Diċembru li ġej erġajt applikajt għall- maratona ta’ Valencia.
F’Jannar tal-2023 se nipparteċipa wkoll fin-nofs maratona ta’ Sevilla. Apparti hekk, flimkien mal-coach tiegħi nagħżlu wkoll tlielaq lokali bħala preparament għal dawn l-avvenimenti internazzjonali.
Tista’ tgħaddi messaġġ lil dawk it-tfal u żgħażagħ li qegħdin jaħsbuha bis- serjetà li jibdew jipprattikaw l-atletika?
Nappella liż-żgħażagħ u lill-pubbliku in ġenerali biex jfittxu l-isport, illum il-ġurnata hawn ħafna opportunatijiet għal kull livell. Jekk ikollok time management tajjeb, tkun iddixplinat u temmen fik innifsek, tasal żgur.
Il-messaġġ finali tiegħi huwa wieħed … ipprattikaw l-isport mhux biex tirbħu imma biex tħossukom aħjar, kemm fiżikament kif ukoll mentalement. Dak hu l-veru suċċess.