Ħames snin ilu, fil-31 ta’ Jannar 2020, ir-Renju Unit ħareġ mill-Unjoni Ewropea, u minn dakinhar ma baqax parti integrali mill-UE u sfaxxat 47 sena ta’ sħubija fl-Għaqda Ewropea. Xorta waħda iżda żammet postha fis-suq uniku tal-UE. Il-Brexit kienet ta’ firda kbira, kemm politikament kif ukoll soċjalment u ddomina d-dibattitu politiku, b’argumenti dwar l-impatti tagħha ilhom is-snin.
Ħames modi ta’ kif Brexit affettwa lir-Renju Unit
1) Kummerċ
Ir-Renju Unit innegozja ftehim ta’ kummerċ ħieles mal-UE u evita li jiġu imposti tariffi – jew taxxi – fuq l-importazzjoni u l-esportazzjoni ta’ oġġetti. L-impatt negattiv ġej mill-hekk imsejħa “ostakli mhux tariffarji” – burokrazija ġdida li tieħu ħafna ħin u kultant ikkumplikata li n-negozji jridu jimlew meta jimportaw u jesportaw lejn l-UE.
2) Immigrazzjoni
L-immigrazzjoni li kienet tema ewlenija fil-kampanja tar-referendum tal-2016, iċċentrata fuq il-moviment ħieles tal-persuni fi ħdan l-UE, li taħtha ċ-ċittadini tar-Renju Unit u tal-UE setgħu jiċċaqilqu liberament lejn il-pajjiżi msieħba biex iżuru, jistudjaw, jaħdmu u anki jgħixu.
Kien hemm tnaqqis kbir fl-immigrazzjoni tal-UE u l-migrazzjoni netta tal-UE (immigrazzjoni nieqes l-emigrazzjoni) mir-referendum u din aċċellerat wara l-2020 minħabba t-tmiem tal-libertà tal-moviment. Minkejja dan, kien hemm żidiet kbar fil-migrazzjoni netta mill-bqija tad-dinja mill-2020.
3) Ivvjaġġar
Il-moviment spiċċat bil-Brexit, li affettwa wkoll it-turisti u l-vjaġġaturi tan-negozju. In-nies xorta jistgħu jżuru l-UE bħala turist għal 90 jum fi kwalunkwe perjodu ta’ 180 jum mingħajr ma jeħtieġu viża. Dan japplika kemm għaċ-ċittadini tar-Renju Unit li jmorru fl-UE u viċi versa.
Fl-2025, l-UE qed tippjana li tintroduċi Sistema elettronika ġdida ta’ Entry Exit System (EES) – sistema tal-IT awtomatizzata għar-reġistrazzjoni ta’ vjaġġaturi minn pajjiżi mhux tal-UE.
4) Liġijiet
Is-sovranità legali – il-kapaċità tar-Renju Unit li jagħmel il-liġijiet tiegħu stess u ma jkollux għalfejn isegwi dawk tal-UE, kienet wegħda prominenti oħra tal-kampanja tal-Brexit.
Ir-Renju Unit inkorpora eluf ta’ liġijiet tal-UE fil-liġi tar-Renju Unit, li sar magħruf bħala “liġi tal-UE miżmuma”. Skont l-aħħar għadd tal-gvern kien hemm 6,901 biċċa individwali tal-liġi tal-UE miżmuma li jkopru affarijiet bħal ħin tax-xogħol, paga ugwali, it-tikkettar tal-ikel u standards ambjentali.
5) Flus
Il-flus li r-Renju Unit bagħat lill-UE kienu tema kontroversjali fir-referendum tal-2016, partikolarment it-talba tal-kampanja Leave li r-Renju Unit bagħat £350 miljun kull ġimgħa fi Brussell.
Il-kontribuzzjoni grossa tas-settur pubbliku tar-Renju Unit għall-Baġit tal-UE fl-2019-20, l-aħħar sena finanzjarja qabel il-Brexit, kienet ta’ £18.3 biljun, ekwivalenti għal madwar £352 miljun fil-ġimgħa.
Il-futur
Hemm aktar impatti oħra tal-Brexit, li jvarjaw minn drittijiet territorjali tas-sajd, għall-biedja u d-difiża. Huwa mifhum li l-Partit Laburista tal-pajjiż qed ifittex għal tisħiħ fir-relazzjonijiet tal-UE, huwa suġġett li jwiegħed li jkun sors kontinwu ta’ dibattitu u analiżi għas-snin li ġejjin.
