Staġnar ekonomiku, kompetittività li qed tikkarga sew, l-elezzjoni ta’ Donald Trump wasslu lill-kontinent Ewropew biex jiffaċċja “sfida eżistenzjali.” U ż-żmien qed jispiċċa b’għaġġla għall-Ewropa.
B’Donald Trump jipprepara biex jerġa’ jidħol il-White House fi ftit ġimgħat oħra u l-ekonomija tal-kontinent qed tikber, il-pedament li fuqu tistrieħ il-prosperità tar-reġjun mhux biss qed tiżviluppa xquq iżda hija fil-periklu li tikkrolla.
L-ekonomija tal-Ewropa wriet b’mod notevoli reżiljenza f’dawn l-aħħar deċennji wara l-espansjoni tal-Unjoni Ewropea lejn il-lvant u d-domanda qawwija għall-prodotti Ewropew mill-Asja u l-Istati Uniti. Iżda l-boom ekonomiku taċ-Ċna li qed jonqops u t-tensjonijiet kummerċjali ma Washington qed iċċajpru l-istampa tal-kummerċ transatlantiku.
Ir-riħ ekonomiku li qed jonfoħ madwar il-kontinent qed jhedded li jinbidel f’maltempata perfetta fis-sena li ġejja hekk kif Trump idawwar għajnejh fuq l-Ewropa. Minbarra li jrid jimponi tariffi ġodda fuq kollox, Trump ilu jhedded ukoll lill-pajjiżi tan-NATO biex jew jinvestu aktar flus għad-difiża tagħhom stess jew jitilfu l-protezzjoni Amerikana.
Dan ifisser li l-pajjiżi Ewropej, li diġà qed jitħabtu biex irażżnu d-defiċits meta d-dħul mit-taxxi qed jonqos, se jiffaċċjaw tensjonijiet finanzjarji saħansitra akbar, li jistgħu jikkawżaw aktar taqlib politiku u soċjali fl-Ewropa.
Ir-riċessjonijiet u l-gwerer kummerċjali jistgħu jiġu u jmorru, iżda dak li jagħmel dan l-istadju tant perikoluż għall-prosperità tal-kontinent Ewropew għandu x’jaqsam mal-akbar verità inkonvenjenti ta’ kulħadd: l-UE saret deżert tal-innovazzjoni.
Għalkemm l-Ewropa għandha storja rikka ta’ invenzjonijiet, inklużi skoperti xjentifiċi li taw lid-dinja kollox mill-karozzi sat-telefon, ir-radju, it-televiżjoni u l-farmaċewtiċi, issa bħal donna staġnat f’dan ukoll.
Ladarba kienet sinonima ma’ teknoloġija avvanzata tal-karozzi, l-Ewropa llum m’għandhiex entrata waħda fost il-15-il vettura elettrika li l-aktar jinbiegħu. Kif innota l-eks Prim Ministru Taljan u bankier ċentrali Mario Draghi fir-rapport reċenti tiegħu dwar il-kompetittività li qed tonqos fl-Ewropa, erbgħa biss mill-aqwa 50 kumpanija tat-teknoloġija fid-dinja huma Ewropej.
Christine Lagarde, il-President tal-Bank Ċntrali Ewropew stess, f’Novembru li għadda qalet li qegħdin ngħixu f’perjodu ta’ bidla teknoloġika mgħaġġla, immexxi b’mod partikolari mill-avvanzi fl-innovazzjoni diġitali u b’differenza mill-passat, l-Ewropa m’għadhiex minn ta’ quddiem fil-progress
Meta tkellmet fil-Collège des Bernardins f’Pariġi, Lagarde wissiet li l-mudell soċjali mfaħħar tal-Ewropa jkun f’riskju jekk ma jbiddilx ir-rotta malajr. “Inkella, ma nkunux nistgħu niġġeneraw il-ġid li se jkollna bżonn biex nissodisfaw il-ħtiġijiet tagħna ta ‘nfiq dejjem jiżdiedu biex niżguraw is-sigurtà tagħna, niġġieldu t-tibdil fil-klima u nipproteġu l-ambjent,” qalet.
Draghi, li ppreżenta r-rapport tiegħu lill-Kummissjoni Ewropea f’Settembru, kien aktar ċar meta stqarr li “Din hija sfida eżistenzjali għall-Ewropa.”
B’Donald Trump fil-White House u r-Repubblikani tiegħu fil-kontroll taż-żewġt ikmamar tal-Kungress, l-Ewropa qatt ma kienet aktar esposta għall-kapriċċi tal-politika kummerċjali Amerikana.
Jekk Trump iwettaq it-theddida tiegħu li jimponi tariffi sa 20 fil-mija fuq importazzjonijiet mill-kontinent, l-industrija Ewropea tieħu daqqa kbira. B’aktar minn €500 biljun f’esportazzjonijiet annwali lejn l-Istati Uniti mill-UE, l-Amerika hija bil-bosta l-aktar destinazzjoni importanti għall-prodotti Ewropej.
Fl-2018, Trump impona taxxi fuq l-azzar u l-aluminju Ewropej li għadhom fis-seħħ. Il-President tal-Istati Uniti Joe Biden qabel li jissospendi dawk it-tariffi sa Marzu tal-2025, u b’hekk stabbilixxa l-istadju għal konfront ieħor ma’ Trump fil-ġimgħat bikrija tal-amministrazzjoni l-ġdida tiegħu. Il-bankiera ċentrali Ewropej diġà qed iwissu li sensiela ġdida ta’ tariffi tista’ terġa’ tqabbad l-inflazzjoni kif ukoll iddgħajjef b’mod fundamentali l-kummerċ globali.
Kieku l-Ewropa kellha pedament ekonomiku aktar sod u tkun aktar kompetittiva mal-Istati Uniti, Trump ma tantx ikollu influwenza fuq il-kontinent.
L-inkwiet iżda hu li sa meta l-Ewropej iqumu għar-realtà l-ġdida tagħhom, jista’ jkun tard wisq biex jagħmlu xi ħaġa dwarha.
