Storja ffabrikata li ttellgħet fuq websajt misterjuża u ġiet iċċirkolata b’mod wiesgħa fuq il-midja soċjali allegat bla ma ġabet lanqas prova waħda li Kamala Harris – in-nomina presidenzjali Demokratika – kienet tajret tfajla ta’ 13-il sena li tħalliet paralizzata. L-istorja tgħid li dan l-inċident seħħ f’San Francisco fl-2011 meta Harris kienet l-Avukat Ġnerali ta’ Kalifornja.
L-istorja msemmija, li ġiet ippubblikata fit-2 ta’ Settembru minn sit tal-internet li jgħid li hu organizzazzjoni tal-midja msejħa KBSF-San Francisco News, ixxerdet b’mod wiesa’ onlajn. Xi posts onlajn minn utenti li jxaqilbu lejn il-lemin fl-Amerika iċċitaw din l-istorja u xerduha miljuni ta’ drabi.
Wara l-verifika li għamlet il-BBC li sabet bosta dettalji foloz li jindikaw li dik kienet aħbar falza, il-websajt tneħħiet u ma baqgħitx aċċessibbli.
L-artiklu li deher fil-websajt, akkumpanjat b’filmat ta’ ħames minuti, fih intervista ma’ mara li identifikat lilha nnifisha bħala Alicia Brown ta’ 26 sena u li tgħid li hija paralizzata.
Madankollu, m’hemm l-ebda evidenza li tikkonferma l-identità tagħha jew jekk hijiex verament pparalizzata billi fil-filmat dehret bilqiegħda u minn qaddgħa ‘il fuq. L-artiklu jirreferi għaliha kemm bħala Alisha kif ukoll bħala Alicia, mingħajr spjegazzjoni.
Fil-filmat, hija ssostni li ntlaqtet minn karozza waqt li kienet qed taqsam it-triq f’Ġnju tal-2011 ma’ ommha f’San Francisco u wara ssostni, għal darb’oħra mingħajr ma pprovdiet l-ebda evidenza, li l-persuna li laqtitha kienet Kamala Harris.
In-narratur fil-filmat imbagħad jgħid li din il-mara għaddiet minn 11-il operazzjoni u jintwerew żewġ X-rays.
BBC Verify wettqet tfittxija għad-dettalji tar-reġistrazzjoni tal-websajt, li żvelat li d-dominju ġie stabbilit fl-20 ta’ Awwissu 2024. Irriżulta wkoll li m’hemm l-ebda rekord pubbliku ta’ websajt tal-aħbarijiet bl-isem ta’ KBSF f’San Francisco.
BBC Verify niżżel ukoll il-filmati u r-ritratti li dehru onlajn u bl-użu ta’ għodda ta’ tfittxija ta’ immaġni b’lura sab li oriġinarjament l-inċident imqiegħda fl-istorja kien seħħ f’Mangilao, Guam, fl-2018. Irriżulta wkoll li xi ritratti kienu ġew ikkupjati minn artikli ta’ riċerka medika tal-2010 u l-2017.
L-X-rays li ttellgħu fuq il-websajt li ġew eżaminati minn BBC Verify irriżultaw li kienu jappartjenu għal tifla ta’ 12-il sena li kienet iddaħħlet għal kura fiċ-Ċntru Mediku tal-Università ta’ Radboud fl-Olanda.
L-istorja u l-websajt li dehret fuqha għandhom xebh impressjonanti ma’ netwerk ta’ websajts foloz li jaħbu l-identita tagħhom billi jagħmluha ta’ kmamar tal-aħbarijiet lokali tal-Istati Uniti.
John Mark Dougan, eks uffiċjal tal-pulizija ta’ Florida li rriloka f’Moska huwa wieħed mill-figuri ewlenin wara dan in-netwerk.
Il-websajts foloz iħalltu għexieren ta stejjer ta’ aħbarijiet ġenwini meħuda minn kmamar tal-aħbarijiet reali ma ‘dak li huwa essenzjalment stejjer totalment iffabbrikati li ħafna drabi jinkludu informazzjoni ħażina dwar l-Ukrajna jew udjenzi fil-mira tal-Istati Uniti.
Il-websajts spiss jitwaqqfu ftit qabel ma l-istejjer foloz li jidhru fuqhom jibdew jiċċirkolaw u mbagħad imorru offline wara li jaqdu l-iskop tagħhom.
Dawn l-istejjer iffabbrikati ħafna drabi jinkludu filmati li juru nies li jsostnu li huma “whistleblowers” jew “ġurnalisti indipendenti”. F’xi każijiet il-vidjows huma narrati minn atturi u f’oħrajn jidher li huma vuċijiet iġġenerati mill-intelliġenza artifiċjali.
