Wednesday, December 25, 2024

Eurovision 2024: Il-Finlandiżi jridu li Iżrael jitwaqqaf milli jieħu sehem

Aqra wkoll

Meta jonqos ftit ktar minn erba’ xhur għat-68 edizzjoni tal-festival tal-kanzunetta Ewropea, aktar 1,400 professjonist tal-industrija tal-mużika Finlandiża ffirmaw petizzjoni biex Iżrael ma jitħalliex jieħu sehem fil-Eurovision minħabba allegati “delitti tal-gwerra” f’Gaża.

Jekk l-Iżrael ma jiġix eskluż mill-kompetizzjoni, l-istess mużiċisti jridu li x-xandar pubbliku, Yle, jirtira d-dħul tal-Finlandja mill-kompetizzjoni. Yle min-naħa tiegħu jgħid li qed jimmonitorja l-pożizzjoni tal-Unjoni Ewropea tax-Xandir (EBU), li hu l-organizzatur tal-konkors. Ix-xahar li għadda, mużiċisti Iżlandiżi għamlu talbiet simili lix-xandar pubbliku tal-pajjiż, Rúv.

Lukas Korpelainen, wieħed mill-awturi tal-petizzjoni Finlandiża qal lill-gazzetta Hufvudstadsbladet li ma kienx aċċettabbli li l-Iżrael jieħu sehem fil-Eurovision Song Contest. Il-firmatarji tal-petizzjoni jinkludu l-artisti Finlandiżi Olavi Uusivirta, Paleface u Axel Ehnström, li rrappreżentaw lill-pajjiż fil-konkors tal-2011.

Huma qed jakkużaw lil Yle bi standards doppji, u qalu li x-xandar kien fost l-ewwel li kkundanna u talab projbizzjoni fuq ir-Russja mill-konkors tal-2022, jum wara li r-Russja nediet l-invażjoni tagħha fuq skala sħiħa tal-Ukrajna. Ir-rappreżentant ta’ Yle, Ville Vilén, dakinhar kien qal li l-attakk ta’ Moska kien “kuntrarju għall-valuri kollha li Yle u xandara Ewropej oħra jirrappreżentaw”. Sussegwentement, l-EBU ftit wara ipprojbixxa lir-Russja milli tipparteċipa. Sadanittant, il-kap tal-komunikazzjoni ta’ Yle, Jere Nurminen, ġie kkwotst li qal li l-kumpanija kienet qed issegwi s-sitwazzjoni u titkellem mal-EBU u xandara pubbliċi oħra.

F’Diċembru l-EBU ħarġet stqarrija li tgħid li l-Eurovision kien “għax-xandara mhux għall-gvernijiet” u l-Iżrael kien ħa sehem għal 50 sena. Qal ukoll li l-organizzazzjonijiet membri qablu li x-xandar pubbliku Iżraeljan jikkonforma mar-regoli kollha tal-kompetizzjoni u insista li l-konkors kien avveniment mhux politiku.

Il-Eurovision ta’ din is-sena se ssir fil-belt Żvediża ta’ Malmö, bir-Renju Unit rappreżentat mill-istilla tal-pop Olly Alexander. Wara li ħareġ li Alexander kien approva stqarrija li takkuża lill-Iżrael b’ġenoċidju, uffiċjal Iżraeljan qal lill-gazzetta Telegraph tar-Renju Unit li l-argumenti kienu “assurdi” u akkuża lill-firmatarji bi preġudizzju kontra l-Iżrael.

Sa issa, aktar minn 23,350 persuna nqatlu f’Gaza waqt il-kampanja militari ta’ Iżrael – l-aktar nisa u tfal – skont il-ministeru tas-saħħa tat-territorju mmexxi mill-Ħamas.

Il-gwerra bdiet wara attakk minn irġiel armati li jappartjenu lill-Ħamas – li hi kklassifikata bħala organizzazzjoni terroristika mill-Iżrael, l-Istati Uniti, ir-Renju Unit u gvernijiet oħra tal-Punent. Minn mindu bdiet il-gwerra, Iżrael naqqas drastikament l-ammont ta’ ikel, ilma, provvisti mediċi u fjuwil permessi f’Gaża biex jipprova jagħmel pressjoni fuq il-Ħamas. L-aġenziji tan-NU jgħidu li 26% tan-nies ta’ Gaża – 576,600 ruħ – eżawrew il-provvisti tal-ikel u l-kapaċitajiet tagħhom biex ilaħħqu u qed jiffaċċjaw “ġuħ u ġuħ katastrofiku”.

Skont Unrwa, l-aġenzija tan-Nazzjonijiet Uniti għar-refuġjati Palestinjani, 1.9 miljun residenti ta’ Gaża – madwar 85% tal-popolazzjoni – ġew spostati, u 1.4 miljun minnhom qed jingħataw kenn fil-faċilitajiet tagħha.

Ekonomija

Sport