Il-kwalità tal-ħajja hija miżura suġġettiva ħafna tal-kuntentizza li hija komponent essenzjali ta’ ħafna deċiżjonijiet finanzjarji. Fatturi li għandhom rwol fil-kwalità tal-ħajja jvarjaw skont il-preferenzi personali, iżda ħafna drabi jinkludu s-sigurtà finanzjarja, is-sodisfazzjon tax-xogħol, il-ħajja tal-familja, is-saħħa u s-sigurtà.
Deċiżjonijiet finanzjarji spiss jistgħu jinvolvu kompromess fejn il-kwalità tal-ħajja titnaqqas biex tiffranka l-flus jew jaqilgħu aktar flus. Bil-maqlub, il-kwalità tal-ħajja tista’ tiżdied billi jintefqu aktar flus.
Fatturi importanti
Il-kwalità tal-ħajja tista’ tkun relatata direttament mas-sodisfazzjon tax-xogħol. Għalkemm dan ukoll jista’ jkejjel l-aspetti mhux finanzjarji ta’ xogħol imma li jista’ jwassal għall-kuntentizza tal-ħaddiem mis-sodisfazzjon tax-xoghol li jsir.
Fattur iehor komuni u mportanti tal-kwalità tal-ħajja jinkludi l-ħin liberu, l-ivvjaġġar, it-temp, is-saħħa u relazzjonijiet armonjużi mas-sieħeb jew sieħba u l-membri tal-familja.
Fost il-pajjiżi li l-aktar jikklassifikaw fil-quċċata għall-kwalità tal-ħajja għaċ-ċittadini huma l-Kanada u l-pajjiżi Skandinavi.
L-individwi jista’ jkollhom metriċi differenti għall-kwalità tal-ħajja tagħhom. Kulħadd ikejjel skont il-prijoritajiet li jagħmluh l-aktar kuntent.
Nifhmu l-kwalità tal-ħajja
Il-kwalità tal-ħajja hija komponent mhux finanzjarju assoċjat mas-sodisfazzjon tax-xogħol u tal-ħajja. Meta jintuża b’mod relatat max-xogħol, il-kwalifika tal-ħajja spiss tirreferi għall-ħin u l-abbiltà li jirnexxilek tagħmel dak li jtik l-aktar sodisfazzjon. Jekk impjieg iħallas ħafna flus iżda jeħtieġ tant sigħat tax-xogħol li l-ħaddiem ma jista’ jgawdi l-ebda flus li jaqla’, dik hija kwalità ta’ ħajja fqira.
Jekk impjieg jipprovdi ħin biex igawdi l-ħajja iżda jħalli lill-ħaddiem għajjien wisq, imweġġa’, stressat, jew inkella ma jkunx jista’ jgawdi l-qligħ tiegħu, dan huwa detriment ieħor għall-kwalità tal-ħajja. Illum, huwa komuni li tiżen kemm is-salarju kif ukoll il-kwalità tal-ħajja meta wieħed iqis kemm hu tajjeb jew ħażin ix-xoghol li jkun se qed jaghmel jew japplika għalih.
Il-kwalità tal-ħajja hija wkoll kwistjoni meta jiġi żviluppat pjan ta’ tfaddil personali. F’dan il-każ, il-kompromess jinvolvi s-sagrifiċċju tal-kwalità tal-ħajja attwali biex tittejjeb il-kwalità tal-ħajja futura. Dan jista’ jinkludi l-limitazzjoni tan-nefqa immedjata billi jixtru oġġetti bi prezz aktar baxx aktar milli jixtru oġġetti bi prezz ogħla u forsi ta’ kwalità ahjar.
Fatturi tal-Kwalità tal-Ħajja
Il-vjaġġ lejn ix-xogħol huwa eżempju tajjeb ta’ kwalità ta’ ħajja. Huwa possibbli li tiffranka l-flus fuq l-akkomodazzjoni billi tgħix aktar ‘il bogħod minn ċentri tax-xogħol popolari u tivvjaġġa lejn ix-xogħol. Madankollu, dawk li jivvjaġġaw m’għandhomx daqstant ħin x’iqattgħu mal-familja jew passatempi minħabba l-ħin żejjed li jqattgħu bilqiegħda fit-traffiku jew jużaw it-transitu tal-massa. Naturalment, dan japplika għal barra minn xtutna. Pero f’pajjiżna wkoll, il-ħin li wieħed iqatta’ fit-traffiku huwa ħin mhux produttiv jew li jista’ jintuża aħjar. Il-frustrazzjoni tal-ivvjaġġar ukoll tikkawża nuqqas fil-livell tal-kwalita tal-ħajja.
Żoni tad-djar irħas għandhom tendenza wkoll li jkunu jinsabu aktar ‘il bogħod minn zoni kulturali bhal arti, il-kultura nnifisha u d-divertiment. Xi nies iqisu dan il-kompromess siewi, filwaqt li oħrajn jagħżlu li jimmassimizzaw il-kwalità tal-ħajja tagħhom billi jonfqu aktar flus biex jgħixu eqreb lejn ix-xogħol u postijiet ta’ dicvertiment li jkunu ferm aktar facli biex taċċesshom.
Xi impjiegi jistgħu jesponu lill-impjegati għal perikli potenzjali bħal kimiċi ta ‘ħsara, makkinarju tqil, u riskji għoljin ta’ waqgħa jew korriment ieħor. Il-possibbiltà ta’ ħsara li tista’ taffettwa t-tgawdija tagħhom tal-ħajja hija mwieżna kontra l-qligħ ta’ salarju ogħla pprovdut minn xogħol mhux pjaċevoli biex jipprovdi t-tip ta’ stil ta’ ħajja li jixtieq il-ħaddiem għalihom u għall-membri tal-familja tiegħu. F’ Malta kellna ezempju klassiku tal-haddiema tat-tarzna fejn l-uzu tal-asbestos, biz-zmien wassal biex uhud minnhom mardu b’ mard u kundizzjonijiet terminali u kellu jkun il-Gvern li jintervjeni wara l-irtirar taghhom billi kkumpensa finanzajrjament. Imma l-kwalità tal-ħajja ġiet impattata b’mod negattiv minkejja li ngħataw kumpens u ta’ dan ma jaħti ħadd ħlief in-natura ta’ xogħol li kienu jagħmlu.
Is-sigħat imqattgħin fuq ix-xogħol versus il-ħin liberu jistgħu jkunu kejl ieħor tal-kwalità tal-ħajja. Il-professjonisti jistgħu jagħżlu li jieħdu impjiegi bi ħlas għoli li regolarment jeħtieġu sigħat tax-xogħol estiżi jew tard biex jaqilgħu d-dħul li jixtiequ. Dan jista’ jinkludi vjaġġar fit-tul tan-negozju għal laqgħat personalment f’postijiet imbiegħda. Filwaqt li għażliet bħal dawn jistgħu jżidu l-flus biex jiffinanzjaw il-ħajja privata tagħhom, tillimita s-sigħat disponibbli biex jonfqu fuq vaganza jew sforzi personali oħra, bażikament, l-affarijiet li kienu qed ifaddlu il-flus għalihom.
l-kundizzjonijiet tal-post tax-xogħol huma aspett ieħor tal-kwalità tal-ħajja. Impjiegi differenti jistgħu jirrikjedu li l-ħaddiema jaħdmu taħt sforz estrem bħal irfih twil jew xogħol ripetittiv li jista’ jagħmel ħsara lil-ġisem maż-żmien, possibbilment iwassal għal impedimenti fiżiċi fit-tul.
Bil-maqlub, impjieg jista’ jirrestrinġi drastikament il-movimenti tal-ħaddiem minħabba spazju limitat biex iwettaq ix-xogħol tiegħu, bħal persunal ta’ kabina tan-nol ta’ vapuri, krejnijiet jew postijiet tas-sigurtà.
Il-kwalità tal-ħajja tiddependi minn diversi fatturi, skont l-individwu, iżda li jkollok aċċess għal kura tas-saħħa tajba, akkomodazzjoni nadifa u sigura, ikel tajjeb għas-saħħa, u impjieg li jħallas paga li tassigura livell ta’ għajxien, se jtejjeb il-kwalità.
Kif ittejjeb il-Kwalità tal-Ħajja
Jekk wieħed iħoss li l-kwalità tal-ħajja tiegħu hija nieqsa f’xi oqsma, jittiħed rendikont ta’ kif tiddefinixxi kwalità ta’ ħajja tajba hija l-ewwel pass eċċellenti fid-direzzjoni t-tajba. Filwaqt li l-idea ta ‘kulħadd ta’ ħajja ta ‘kwalità għolja tvarja, hemm kejliet li għandhom ikunu identiċi għal kulhadd.
Dawn il-markaturi jew kejl jistgħu jinkludu aċċess għal kura tas-saħħa tajba, relazzjonijiet ta’ mħabba, xogħol sinifikanti jew volontarjat, li tagħmel ħin għal passatempi li tgawdi, mistrieħ tajjeb, ikel tajjeb għas-saħħa, u l-abbiltà li twettaq forma pjaċevoli ta’ eżerċizzju, spazji miftuha vicin id-dar fejn toqod, ambjent urban pjacevoli, tnaqqis fit-traffiku u oħrajn kollha jgħinu biex itejbu l-kwalita’ tal-ħajja tal-persuna.
Barra minn hekk, studji sabu li ħafna jemmnu li l-prattika ta’ meditazzjoni tista ttejjeb il-kwalità tal-ħajja wkoll.
L-esperti u speċjalment it-tobba, jirrakkomandaw irqad adegwat (mill-inqas seba’ sigħat kull lejl) biex itejbu l-kwalità tal-ħajja u jikkontrollaw aħjar il-burdata u l-livelli tal-enerġija.
Kif il-Gvernijiet jistgħu jtejbu l-Kwalità tal-Ħajja
Il-gvernijiet jistgħu jfittxu dejta miġbura minn studji ekonomiċi u indiċi tal-kuntentizza biex isibu postijiet biex itejbu l-kwalità tal-ħajja tal-popolazzjoni.
Hemm ħafna modi kif gvern jista’ jtejjeb il-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini tiegħu. L-azzjonijiet jinkludu l-finanzjament ta’ skejjel pubbliċi tajbin, l-offerta ta’ aċċess affordabbli għall-kura tas-saħħa, u l-appoġġ ta’ politiki favur il-familja, bħal leave imħallas biex jieħu ħsieb membri tal-familja morda jew tfal tat-twelid jew adottati. Dawn il-movimenti politiċi jgħinu lill-familji jirnexxu. Aħna fortunati li tista’ tghid minn dan l-att, bhala familji Maltin, dejjem kellna tali servizzi, partikolarment meta l-aktar kienu meħtieġga, u qed nirreferi ghaż-żmien xejn sabiħ tal-pandemoija, fejn il-Gvern assista b’ kull mod possibli mhux biss sabiex assigura livell ta’ servizz ta’ saħħa eċċellenti imma wkoll billi wieżen fejn u meta kien meħtieġ.
Ħafna mill-gvernijiet f’pajjiżi elenkati bħala li għandhom kwalità ta’ ħajja għolja jipprovdu servizzi u programmi liċ-ċittadini tagħhom biex jgħinuhom itejbu ħajjithom. Dawn jinkludu aċċess għal impjiegi b’pagi tal-għajxien tajjeb, edukazzjoni ogħla affordabbli jew b’xejn, u aċċess għal kura tas-saħħa ta’ kwalità għolja u affordabbli. Mhux kull pajjiż huwa daqstant iffurtunat li jgawdi minn miżuri bħal dawn.
Biex nagħti eżempju, minkejja l-kobor tagħha, il-kwalità tal-ħajja fl-Istati Uniti hija aktar baxxa milli fil-biċċa l-kbira tan-nazzjonijiet żviluppati minħabba tnaqqis fis-sigurtà personali, kura tas-saħħa, u aċċess mhux ugwali għal edukazzjoni pubblika ta ‘kwalità għolja. Kultant il-perċezzjoni tqarraq.
X’inhuma l-indikaturi primarji tal-kwalità tal-ħajja?
Xi indikaturi primarji tal-kwalità tal-ħajja jinkludu dħul u impjieg, akkomodazzjoni, edukazzjoni, bilanċ bejn il-ħajja u x-xogħol, relazzjonijiet interpersonali, infrastruttura u servizzi, u aċċess għal attivitajiet kulturali u ta’ divertiment.
Kif nistgħu ntejbu l-kwalità tal-ħajja?
Jekk qed infittxu li ntejjbu il-kwalità tal-ħajja tagħna, irridu naħdmu biex intejjbu il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja, ir-relazzjonijiet, id-dar u s-saħħa tagħna u dan billi nieklu ikel b’ħafna nutrijenti, mistrieħ biżżejjed, u nsibu modi kif neżerċitaw. Il-gvernijiet jistgħu jtejbu l-kwalità tal-ħajja f’pajjiżi tagħhom billi joffru kura tas-saħħa affordabbli u aċċessibbli, jinvestu fl-edukazzjoni fil-livell primarju u sekondarju, jipprovdu akkomodazzjoni affordabbli, joffru politiki favur il-familja, u jdaħħlu fis-seħħ liġijiet għall-ħaddiema biex jaqilgħu pagi li jistgħu jgħixu sew biha (living wage).
Kif tiġi kkalkulata l-kwalità tal-ħajja?
Il-kwalità tal-ħajja tista ‘tiġi kkalkulata f’ħafna modi. Xorta waħda, ejja ngħidu li trid definizzjoni uffiċjali. F’dak il-każ, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa tiddeskriviha bħala: l-perċezzjoni ta’ individwu tal-pożizzjoni tiegħu fil-ħajja fil-kuntest tal-kultura u s-sistemi ta’ valuri li jgħixu fihom u b’rabta mal-għanijiet, l-aspettattivi, l-istandards tagħhom.
Evidentament, il-Kwlaita tal-Ħajja tmur lil hinn mill-flus u mezzi oħra materjali.
