‘Nabucco’. ‘Norma’. ‘Rigoletto’, ‘Giovanna d’Arco’. ‘Rigoletto’. ‘Tosca’. ‘Tannhauser’. ‘Carmen’. ‘Un Ballo in Maschera’. ‘Traviata”. ‘Il Barbiere di Siviglia’, “L Italiana in Algiers’. ‘Aida’. Min jaf snin ilu kemm smajna minn dawn is-siltiet fil-pjazez tagħna. Siltiet ippreżentati mill-baned ta’ pajjiżna mhux biss fil-pjazez waqt il-festi imma anki fi programmi annwali li ħafna baned itellgħu. Min jaf kemm rajna anzjani u anke persuni oħra, li kienu jinstabu qrib il-planċier u jirrekordjaw huma stess dak li jkun qed jindaqq.
Għandna baned f’pajjiżna li għandhom arkivji mużikali mimlijin b’din il-mużika bi traskrizzjoni ta’ surmastrijiet Maltin u anke surmastrijiet Taljani li kienu jinġabu fis-snin tletin. Wieħed irid jirrimarka li fil-bidu l-baned tagħna kienu influwenzati ħafna mill-baned Taljani.
Kienu siltiet klassiċi li jindaqqu biex il-popolin, dak li ma setax imur it-Teatru u jara l-opra, jisma’ hu ukoll l-opra. Hu għalhekk li l-baned Maltin f’pajjiżna taw kontribut kbir biex ressqu l-opra lejn il-popolin. Ressaq l-opra u l-mużika lejn dawk il-persuni li finanzjarjament ma setgħux jixtru biljett għat-teatru.
Kienu programmi li kienu jenfasizzaw il-mużika klassika u mbagħad imżewwqa b’xi marċi militari jew xi valzi.
Ilum il-ġurnata iżda qegħdin naraw li l-mużika klassika, qiegħda titwarrab sew mill-programmi mużikali li jtellgħu l-baned tagħna. Il-mużika li tant kienu hawn soċjetajiet kburin biha u li kienet tinħareġ mill-arkivju, qiegħda tibqa’ fl-istess arkivji. Minflok illum qegħdin naraw programmi mużikati ibbażati fuq kanzunetti u mużika pop.
Dan għandu effett anke fuq il-kompożizzjoni tal-istess banda. Banda li ddoqq siltiet ta’ mużika klassika hi differenti minn dik li hemm bżonn biex iddoqq kanzunetti. Quddiem dan, il-mistoqsija li toħroġ hi ‘fejn sejrin il-programmi strumentali f’pajjiżna?”.
Għada f’IT-TORĊA rapport dettaljat dwar is-sitwazzjoni preżenti. Kif jaħsbuha diretturi mużikali? X’qed iwassal għal din is-sitwazzjoni?.