Is-Senegal pajjiż b’reputazzjoni ta’ bastjun tad-demokrazija f’reġjun instabbli u politikament imqalleb jinsab f’xifer inkwiet vjolenti meta l-leġiżlaturi għaddew abbozz ta’ liġi kontenzjuż biex jestendu l-mandat tal-President Macky Sall u jitfgħu lura l-elezzjonijiet ppjanati għal tliet ġimgħat oħra.
Khalifa Sall, avversarju politiku ewlieni u eks Sindku ta’ Dakar, u li ismu bħal tal-president iżda mhux relatat mal-president, sejjaħ dan id-dewmien bħala kolp ta’ stat kostituzzjonali u ħeġġeġ lin-nies biex jipprotestaw kontrih. Il-koalizzjoni politika li jmexxi wegħdet li se tieħu l-każ quddiem il-qorti.
Thierno Alassane Sall, kandidat ieħor, ukoll bla relazzjoni, sejjaħ dan bħala tradiment kbir u ħeġġeġ lill-partitarji tiegħu biex jipprotestaw quddiem l-Assemblea Nazzjonali u fakkru lill-Membri Parlamentari biex joqogħdu fuq in-naħa t-tajba tal-istorja.
Il-proposta kellha bżonn l-appoġġħaddi. Il-koalizzjoni fil-gvern Benno Bokk Yakaar, li jagħmel parti minnha l-partit Alleanza tal-President Sall għandha maġġoranza żgħira fil-parlament. Fl-aħħar vot kienu 105 membri parlamentari li vvutaw għall-proposta.
Oriġinarjament il-proposta kienet li l-elezzjonijiet jiġu posposti għal sitt xhur, iżda emenda tal-aħħar minuta estendiet għċembru.
Il-President Sall tenna li ma kienx qed jippjana li jerġħall-kariga. Iżda l-kritiċi tiegħu akkużawh li jew ipprova jeħel mal-poter jew inkella li jinfluwenza b知od inġust l-andament.
Hekk kif ħabbar il-posponiment bla preċedent, id-dimostranti imxew madwar il-kapitali, Dakar, biex jitolbu li l-proposta titreġġa lura.
Is-Senegal ilu żmien jitqies bħala demokraziji mill-aktar stabbli fl-Afrika tal-Punent. Huwa l-uniku pajjiżċċa l-kbira paċifiċi u qatt ma’ ddewwmet elezzjoni presidenzjali.
Fl-2017, it-truppi Senegaliżi mexxew il-missjoni tal-Afrika tal-Punent mibgħuta fil-pajjiż ġar tal-Gambja biex jisfurzaw ir-riżċċetta li kien tilef elezzjoni. U f池eġ-Punent (Ecowas) biex iġiegħel lill-mexxejja militari jgħaddu l-poter lil ċivili.
Iżda l-kredenzjali demokratiċi tas-Senegal issa huma fil-bilanċ u qed titfaċċa kriżi kostituzzjonali. Il-pajjiż qed jiffaċċġudizzjarja tiegħu, jgħidu l-analisti.
It-tensjoni ilha tiżdied għal aktar minn sentejn wara dak li l-oppożizzjoni qalet li kien attentat intenzjonat biex jiġu esklużi mill-elezzjoni billi l-kandidati tagħhom jiġu akkużati b池eati li ma kinux wettqu. Partit ewlieni tal-oppożizzjoni kien saħansitra pprojbit.
L-awtoritajiet ċaħdu li użaw is-sistema legali għal gwadann politiku u l-President Sall qal li qed jipprova jikkalma l-affarijiet billi jdewwem il-votazzjoni iżda dan jidher li s段ssa ma ħadimx.
Il-kostituzzjoni tirrikjedi li l-elezzjonijiet jiġu organizzati mill-inqas 30 jum qabel it-tmiem tal-mandat tal-president inkarigat. Ir-regola ta’ Sall tiskadi fit-2 ta’ April. U d-digriet li jagħti dettalji tal-kalendarju elettorali għandu jinħareġ 80 jum qabel iseħħ il-votazzjoni.
L-awtoritajiet illimitaw l-aċċess għas-servizzi tal-internet aktar kmieni din il-ġimgħa biex jipprevjenu dawk li sejħu messaġġħħall-ordni pubblika. Fi kliem ieħor biex jagħmluha aktar diffiċli biex id-dimostranti jorganizzaw ruħhom. L-oppożizzjoni kkundannat l-għeluq tal-istazzjon televiżiv privat Walf TV għal inċitament għall-vjolenza minħabba l-kopertura tagħha tad-dimostrazzjonijiet.
Politiċi tal-oppożizzjoni, inklużġew arrestati wara l-protesti.
Il-kritiċi jibżgħu li dan it-trażżħħal lill-pajjiżż għar-reġjun kollu tal-Afrika tal-Punent.
Is-sodisfazzjon għad-demokrazija fis-Senegal naqas drastikament taħt il-President Sall. Fl-2013 stħarriġ tal-Afrobarometer sab li wara li Sall ħa l-kariga, aktar minn żewġ terzi tan-nies Senegaliżi kienu sodisfatti b’mod bid-demokrazija iżda sal-2022 dan is-sodisfazzjon naqas b’aktar min-nofs.
