It-Turkija ssospendiet il-kummerċ kollu ma’ Iżrael minħabba l-offensiva Iżraelita u t-traġedja umanitarja konsegwenzjali li qed tiggrava fl-istrixxa ta’ Gaża. Din il-miżura mit-Turkija se tibqa’ tgħodd sakemm Iżrael jippermetta dħul suffiċjenti mhux interrott ta ‘għajnuna f’Gaża.
B’reazzjoni għad-deċiżjoni li ssospendiet ir-relazzjonijiet kummerċjali bejn iż-żewġ pġajjiżi, il-Ministru għall-Affarijiet Barranin Iżraeljan akkuża lill-President Tork Recep Tayyip Erdogan li qed jaġixxi bħala dittatur. Qal li Erdogan qed jinjora l-interessi tal-poplu Tork u n-negozjanti u jinjora l-ftehimiet kummerċjali internazzjonali.
Il-kummerċ bejn iż-żewġ pajjiżi laħaq kważi 7 biljun dollaru is-sena li għaddiet u skont it-Turkija, din is-sospensjoni tal-kummerċ tkopri il-prodotti kollha.
Fl-1949, it-Turkija kienet l-ewwel pajjiż b’maġġoranza Musulmana li għaraf lill-Iżrael. Iżda r-relazzjonijiet marru għall-agħar f’dawn l-aħħar għaxar snin. Tant li fl-2010, it-Turkija qatgħet ir-rabtiet diplomatiċi ma’ Iżrael wara li nqatlu 10 attivisti Torok favur il-Palestinjana fi ġlied ma’ commandos Iżraeljani li telgħu abbord vapur Tork li pprova jkisser l-imblokk marittimu ta’ Iżrael tal-Medda ta’ Gaża.
Ir-relazzjonijiet ġew restawrati fl-2016, iżda ż-żewġ pajjiżi keċċew lill-ogħla diplomatiċi ta’ xulxin sentejn wara fi tilwima dwar il-qtil ta’ Palestinjani minn Iżrael fost protesti fuq il-fruntiera ta’ Gaża-Iżrael.
Il-president Tork Erdogan sar dejjem aktar aggressiv fil-kritika tiegħu lill-Iżrael wara l-attakk fatali tal-Ħamas fis-7 ta’ Ottubru tas-sena li għaddiet.
F’Jannar, huwa qal li l-offensiva militari li l-Prim Ministru Iżraeljan Benjamin Netanyahu nieda bi tweġiba għall-attakk mill-Ħamas kienet xejn inqas minn dak li għamel Hitler.
Wara dan il-kumment, Netanyahu għajjar lil Erdogan li jikkommetti ġenoċidju kontra l-Kurdi, li għandu rekord dinji tal-priġunerija ta’ ġurnalisti li jopponu t-tmexxija tiegħu u għalhekk huwa l-aħħar persuna li tista’ tippriedka l-moralità.
Iżrael ġie taħt kritika dejjem akbar għall-kundizzjonijiet fil-Medda ta’ Gaża. Valutazzjoni appoġġata min-Nazzjonijiet Uniti qalet ix-xahar li għadda li 1.1 miljun ruħ kienu qed jiffaċċjaw ġuħ katastrofiku u li l-ġuħ kien imminenti fit-Tramuntana ta’ Gaża.
Aktar kmieni din il-ġimgħa, Iżrael reġa’ fetaħ it-Tramuntana tal-Istrixxa ta’ Gaża għal konvojs ta’ għajnuna, taħt pressjoni mill-alleati tiegħu tal-Punent u wara appelli ripetuti minn organizzazzjonijiet ta’ għajnuna internazzjonali.
Madankollu, il-Ġrdan qal li wħud mit-trakkijiet tal-għajnuna tiegħu ġew attakkati minn settlers Iżraeljani qabel ma waslu fil-post.
Rapport riċenti appoġġjat min-NU żvela evidenza statistika soda li l-katastrofi umanitarja f’Gaża kienet qed tinbidel f’ġuħ ikkawżat mill-bniedem.
L-iktar uffiċjal għoli tan-NU tad-drittijiet tal-bniedem, Volker Türk, ġie kkwotat li qal li kien hemm każ “plawżibbli” li Iżrael kien qed juża l-ġuħ bħala arma tal-gwerra f’Gaża.
Iżrael jiċħad li qed jillimita l-konsenji tal-għajnuna u waħħal fin-Nazzjonijiet Uniti talli naqset milli tqassam l-għajnuna lil dawk fil-bżonn ġewwa Gaża.
