“Kull meta nitkellem fuq is-servizz tas-saħħa ta’ Malta li llum huwa rikonoxxut li huwa fost l-aqwa fid-dinja, dejjem ngħid li għandna servizz li huwa l-għira ta’ ħafna pajjiżi. Madanakollu dan is-suċċess ma bediex mill-bieraħ. Però meta niġu għas-saħħa mentali ma nistax ngħid l-istess.”
Sostna dan id-Deputat Prim Ministru u Ministru tas-Saħħa Chris Fearne waqt it-tieni qari tal-abbozz ta’ liġi li jemenda l-Att dwar il-professjonijiet tas-saħħa fl-okkażjoni tal-Jum Internazzjonali tas-saħħa mentali. Il-Ministru Fearne qal li meta laħaq hu Ministru tas-Saħħa jiftakar li sab ma’ wiċċu sitwazzjoni xejn feliċi fejn jidħol dan is-suġġett.
Huwa qal li min kien jieħu ħsieb il-kura tas-saħħa mentali, kien jaħseb li dan is-servizz kellu jkun maqtugħ mill-bqija tas-servizzi.
Politika żbaljata fejn jidħlu pazjenti bi problemi ta’ saħħa mentali
Fearne fakkar li kif taħt l-amministrazzjoni Nazzjonalista kellek twemmin ta’ politika żbaljata li kienet waħda li titbiegħed mill-inklussività.
“Kellek sitwazzjoni fejn persuna tidħol fl-Isptar Monte Carmeli u kważi jintesa. Niftakar binja li fiha kien hemm nies ta’ 45 u 50 sena li daħlu f’din il-Juvenile Ward u damu għal aktar minn 20 sena hemmhekk,” spjega Fearne filwaqt li qabbel dawn ir-realtajiet ma’ dawk preżenti fejn f’ħafna bereġ madwar il-pajjiż qegħdin jingħataw servizzi varji relatati mas-saħħa mentali fil-komunità stess.
Il-Ministru saħaq dwar il-bżonn li dawn il-persuni jingħataw il-kura fil-komunità u ħabbar li fl-ewwel nofs tas-sena li ġejja jiftaħ iċ-ċentru Ċensu Moran ġewwa Raħal Ġdid u dan se jinkludi servizzi speċifiċi relatati mas-saħħa mentali minbarra dawk offruti f’Monte Carmeli.
Ħidma infrastrutturali għaddejja
Il-Ministru ħabbar ukoll li diġà ngħata l-ewwel kuntratt għall-bini tal-Isptar il-Ġdid tal-Psikjatrija u beda l-ewwel xogħol ta’ dokumentazzjoni biex b’hekk fis-snin li ġejjin f’pajjiżna se jkollna sptar li se jkun parti mill-kampus tal-Isptar Mater Dei.
Tkellem dwar ix-xogħol kbir li għaddej fl-Isptar Monte Carmeli u li f’din il-leġislatura dan il-Gvern huwa kommess li jiddaħħlu mediċini ġodda għal dawn il-persuni li jkunu qegħdin ibatu minn kundizzjonijiet ta’ saħħa mentali varji.
Minn 240 każ, 16-il persuna biss kellhom jingħataw il-kura fl-Isptar
Ma naqasx milli jispjega dwar il-benefiċċji u r-riżultati ta’ ħidma kontinwa fis-settur tas-saħħa mentali. Spjega kif kien hemm 240 każ ta’ persuni li minnhom kienu biss 16-il persuna li kellhom jiddaħħlu għall-kura fl-Isptar grazzi għall-introduzzjoni tas-servizz tal-Crisis Response Team.
Permezz ta’ dan is-servizz minflok li f’kull każ, il-persuna tiġi riferuta direttament għall-Isptar, għandek tabib li jeżamina l-kundizzjoni u jassisti lil dawk bżonn l-għajnuna fil-kumdità ta’ darhom stess u ssir evalwazzjoni ta’ kull każ.
Nuqqas ta’ madwar 10 miljun healthcareworkers madwar id-dinja sal-2030
Il-Ministru tkellem dwar il-problema tal-healthcare workers u kif hu stmat li sas-sena 2030 se jkun hawn nuqqas ta’ madwar 10 miljun healthcare worker madwar id-dinja kollha. Il-Ministru qal li din hija wkoll problema li tinħass f’pajjjiżna. Spjega kif bħala Ministeru, qiegħed jipprova jħeġġeġ żgħażagħ Maltin anke b’kampanji fl-iskejjel biex jieħdu din il-professjoni. Kompla biex jgħid li f’Malta hawn mal-1,500 persuna li ġew minn pajjiżi terzi u qegħdin jagħtu s-servizz tagħhom f’pajjiżna. Minbarra dawn hemm oħrajn minn pajjiżi oħra fl-Unjoni Ewropea li tajjeb li nirrikonoxxu l-ħiliet u s-servizz professjonali tagħhom.
Huwa qal li l-abbozz diskuss jemenda l-att li jirregola l-professjoni tas-saħħa li għadda fl-2003 b’tali mod li jarmonizza l-mod ta’ kif il-kwalifiċi Ewropej jiġu aċċettati f’pajjiżna filwaqt li jkun żgurat servizz ta’ livell għoli. Dan se jkun ifisser li persuni b’ħiliet fil-qasam tas-saħħa li jagħżlu li jiġu jipprattikaw dawn il-professjonijiet f’pajjiżna jkunu jistgħu jintlaqgħu f’pajjiżna u jgħinu biex ikompli jikber is-servizz offrut. Il-Gvern jinsab impenjat li jagħti kundizzjonijiet li jittrattaw tajjeb lil dawn il-ħaddiema kif suppost biex mhux biss jagħżlu lil pajjiżna, iżda jinżammu hawnhekk biex ikunu jistgħu jgħinu f’dan it-titjib.
Kundizzjonijiet aħjar għal platform workers
Minbarra l-ħaddiema fil-qasam tas-saħħa, Fearne għamel referenza għal dwar dawk il-ħafna ħaddiema li joffru servizzi siewja lil pajjiżna biex iwasslulna l-ikel, u li kif ħabbar il-Prim Minisitru, se jkun żgurat li dawn ikollhom kundizzjonijiet tax-xogħol xierqa u diċenti biex dan is-servizz ikompli għax jidher li ntlaqa’ tajjeb mill-poplu.