Ir-Russja sfat iżolata waqt summit ta’ profil għoli tan-Nazzjonijiet Uniti (NU) fi New York meta għamlet mossa sorpriża biex tħassar patt ambizzjuż li tfassal biex jerġa’ jqajjem lil dan il-korp dinji. Il-mossa tar-Russja biex tittardja d-dħul fis-seħħ tal-ftehim fuq il-bażi li suppost tirrappreżenta l-interessi tal-Punent ġiet miċħuda nhar il-Ħadd b’143 vot kontra sebgħa bi 15-il astensjoni.
Id-delegazzjoni Russa qalet li jekk il-vot ippjanat li japprova l-“patt għall-futur” ma jiġix differit sakemm isiru aktar taħditiet, hija tfittex li tressaq emenda li tafferma li l-kwistjonijiet ewlenin indirizzati fil-patt huma s-suġġett ta’ ġurisdizzjoni domestika li fiha n-NU m’għandhiex tfittex li tintervjeni. Iżda l-votazzjoni fl-assemblea ġenerali tan-NU warrbet is-sejħa tar-Russja għal differiment u l-emenda sussegwenti.
Il-mossa Russa, fil-bidu tas-“summit għall-futur” ta ‘jumejn, dehret diplomatikament goffa. Hija rrabjat kelliema mill-Unjoni Afrikana (UA) u l-Messiku, u ssottolinjat li Moska kellha biss appoġġ limitat, notevolment mill-Belarus, il-Venezwela, is-Sirja u l-Iran. L-UA, immexxija mir-Repubblika tal-Kongo, talbet biex l-emenda Russa tiġi miċħuda.
Il-patt huwa meqjus minn ħafna fin-nofsinhar globali kemm bħala sforz kollettiv intenzjonat tajjeb u meħtieġ għat-tiġdid tan-NU kif ukoll wirt personali għas-segretarju ġenerali tan-NU relattivament popolari António Guterres.
Il-kontroversja ssottolinjat sa liema punt id-diviżjonijiet ideoloġiċi għamlu ħsara lill-kooperazzjoni multilaterali fin-NU, kwistjoni li l-istess patt kien qed ifittex li jindirizza.
Ir-Russja oġġezzjonat għal 25 dispożizzjoni fl-abbozz tal-patt, inkluża l-affermazzjoni tal-primat tal-ġurisdizzjoni nazzjonali u ċ-ċaħda tal-lingwaġġ dwar l-aċċess universali għad-drittijiet tas-saħħa sesswali u riproduttiva, kif ukoll l-emanċipazzjoni tas-sessi b’mod aktar wiesa’.
Guterres qal lis-summit li l-għan tal-patt kien li jġib il-multilateraliżmu lura mix-xifer li jinsab fih. Sostna wkoll li l-isfidi tas-seklu wieħed u għoxrin – mid-dejn tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw sal-kriżi tal-klima – kienu jeħtieġu soluzzjonijiet tas-seklu 21.
Il-patt, li jkopri 26 paġna u 56 rakkomandazzjoni, jgħid li qed joffri bidu ġdid għall-multilateraliżmu u ripetutament jafferma l-primat tal-liġi internazzjonali.
Id-dokument ikopri riforma u espansjoni tal-kunsill tas-sigurtà tan-NU biex il-korp ikun aktar rappreżentattiv fis-seklu 21, rwol tan-NU fil-governanza tal-intelliġenza artifiċjali, it-tneħħija gradwali tal-fjuwils fossili fis-sistemi tal-enerġija, riforma tal-istituzzjonijiet finanzjarji multilaterali, impenn mill-ġdid għal diżarm nukleari sħiħ u l-immodernizzar taż-żamma tal-paċi tan-NU sabiex tevolvi fi prevenzjoni tal-gwerra.
Ideat konkreti jinkludu summit biennali tan-NU dwar l-ekonomija globali, pjattaforma ta’ emerġenza għall-ġestjoni ta’ pandemiji, insigurtà tal-ikel u diżastri ambjentali, u korp ta’ esperti ta’ sorveljanza tan-NU li jagħti pariri dwar ir-riskji maħluqa mill-Intelliġenza Artifiċjali għall-ekonomiji kollha.
Punt ta’ tfixkil ewlieni kien l-oppożizzjoni tal-Punent li n-NU jkollha rwol biex tagħmel l-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali aktar rappreżentattivi. Ġet miċħuda wkoll spinta mmexxija min-NU biex tiġi inkluża referenza għal stimolu ta’ $500 biljun biex l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli jerġgħu lura fit-triq it-tajba.
