Minn Cristian Muscat
Kif bdiet l-imħabba tiegħek lejn il-waterpolo?
Kien is-sajf tal-1977. L-imħabba tiegħi għall-waterpolo bdiet meta ppruvajt l-isport għall-ewwel darba fil-pitch ta’ Marsaskala. Dejjem kien jogħġobni l-inter league fis-sajf li kien organizzat hemmhekk. Imma meta skoprejt kemm jista’ jkun eċitanti u strateġiku l-waterpolo, kont imsaħħar. Il-kombinazzjoni ta’ ‘physical endurance’, ħsieb malajr, u teamwork verament ġibidni. Barra minn hekk, hemm xi ħaġa dwar l-eċitament tal-logħba b’ritmu mgħaġġel fl-ilma li għamlitni nixtieq insir aħjar u nibqa’ nilgħab.
Int kont ukoll plejer. Agħtina iktar dettalji.
Iva, kont plejer għal xi żmien! Sa minn età żgħira, dejjem kont inħobb l-isport tal-ballun, u meta ġejt introdott fil-waterpolo, kien l-klabb sportivi ta’ Marsaskala li kienu jorganizzaw inter league tal-waterpolo, li għoġobni u ridt nipprova dan l-isport. Għoġobni kif żiedli dimensjoni ġdida għal l-isport. Ma kienx biss dwar l-għawm, kien ukoll dwar il-positioning, il-passaġġi, l-istrateġija, u l-ħidma bħala tim. Jien lgħabt bħala plejer għall-ewwel, li kien jinvolvi ħafna kuntatt fiżiku, u li jeħtieg li jkollok stamina kbira u l-fokus mentali biex tilgħabha.
Dak li verament għaqqadni, iżda, kien l-eċitament u l-għajjat waqt il-logħob, speċjalment fil-partiti bilancjati. Għalhekk, iddeċidejt li nibda nitħarreġ għal dan l-isport. Kull ħin liberu li kelli filgħodu kont immur il-pitch ma’ xi ħbieb u nipprattika l-movimenti u shooting li kont nara waqt il-logħob. Kin hemm drabi, kelli nkun il-goalkeeper ukoll u hawnhekk rani s-Sur Moni Mizzi (in-nursery coach) u qalli li kont promettenti bħala goalkeeper. Għalhekk, inkludieni fit-tim tal-U12. Hawnhekk għaddejna mit-taħriġ iebes flimkien, u dik ir-rabta għamlet dan l-isport saħansitra aktar speċjali għalija. Minn dakinhar, qatt ma ħarist lura.
U għaliex għażilt proprju li tkun referee?
Iddeċidejt li nsir referee tal-waterpolo għax xorta ridt inkun involut fl-isport wara li waqaft nilghab. Għalkemm kont fil-kowċing ukoll, ir-refereeing tani ċ-ċans li nibqa’ viċin l-azzjoni filwaqt li noffri perspettiva differenti. Inħobb kif ir-referees huma parti integrali tal-logħba, jgħinu biex tinżamm il-ġustizzja u jiżguraw li r-regoli jiġu segwiti, li inżomm il-logħba sigura u divertenti għal kull min hu involut. Sfida wkoll biex nieħu deċiżjonijiet malajr taħt pressjoni, li hija xi ħaġa li dejjem nieħu gost naghmel.
Raġuni kbira oħra kienet l-opportunità li nagħti lura lill-isport li inħobb. Ir-refereeing jippermettili li nikber u niżviluppa l-waterpolo billi niżgura logħob ġust fil-livelli kollha, minn kampjonati taż-żgħażagħ għal-logħob kompetittiv. Huwa wkoll mod tajjeb ħafna biex tibqa’ konnessa mal-komunità tal-waterpolo u biex tiggwida plejers u kowċis iżgħar li għadhom qed jitgħallmu.
X’differenza hemm bejn li tkun plejer u referee?
Iż-żewġ rwoli huma kruċjali għal-logħba, iżda joffru tipi differenti ta’ esperjenzi. Li tkun plejer huwa dwar il-kompetizzjoni u l-prestazzjoni personali, filwaqt li tkun referee huwa dwar ġustizzja u li tiżgura li l-logħba timxi bla xkiel.
Kif għidtlek, Il-plejer u r-referee fil-waterpolo huma żewġ esperjenzi differenti ħafna, u kull wieħed jiġi bis-sett ta’ sfidi u rizultat tiegħu. Hawn xi wħud mid-differenzi ewlenin:
1. Perspettiva tal-Logħba
• Plejer: Bħala plejer, trid tkun ir-referee tiegħek stess. Int fl-ilma, involut b’mod attiv fil-logħba. Int iffukat fuq l-eżekuzzjoni tal-logħob, taħdem ma ‘sħabek, u tipprova tiskurja gowls jew tiddefendi l-mira tiegħek. Il-perspettiva tiegħek hija tattika u fiżika.
• Referee: Bħala referee, trid tuża l-esperjenza tiegħek bħala plejer. Minn fuq il-catwalk, tosserva sewwa l-logħba. Ir-responsabbiltà ewlenija tiegħek hija li tiżgura li l-logħba tintlagħab b’mod ġust, tinforza r-regoli, u tieħu deċiżjonijiet f’qasma ta’ sekonda. Tara l-istampa kollha, mill-fawls sal-flow tal-logħba.
2. Rwol u Responsabbiltà
• Plejer: Ir-rwol ta’ plejer huwa li jikkompeti u jikkontribwixxi għas-suċċess tat-tim. L-enfasi hija fuq il-prestazzjoni, il-punteġġ, l-assistenza, id-difiża, u l-komunikazzjoni mal-kumplament tat tim.
• Referee: Xogħol ta’ referee hu li jiżgura li l-logħba tintlagħab b’mod sigur u fi ħdan ir-regoli. Inti tinforza l-fawls, il-penalitajiet tal-ħin, u tiżgura li l-flow ġenerali tal-partita jkun ġust. Hija pożizzjoni ta’ awtorità, u d-deċiżjonijiet tiegħek jaffettwaw direttament ir-riżultat tal-logħba.
3. Investiment Emozzjonali
• Plejer: Bħala plejer, int investit emozzjonalment fir-riżultat. Tesperjenza l-ogħla livelli ta’ punteġġ u rebħ u l-livelli baxxi ta’ telf jew ta’ żbalji. L-attenzjoni tiegħek hija fuq il-prestazzjoni tiegħek stess u s-suċċess tat-tim.
• Referee: Ir-referees għandhom jibqgħu emozzjonalment newtrali. Filwaqt li l-eċitament tal-logħba għadu preżenti, ix-xogħol tiegħek huwa li tkun oġġettiv u ma tħallix l-emozzjonijiet iħaffu d-deċiżjonijiet tiegħek. Dan jista’ jkun diffiċli ħafna, speċjalment fil-logħob ta’ livell għoli.
4. Teħid ta’ Deċiżjonijiet
• Plejer: Il-plejers jieħdu deċiżjonijiet ibbażati fuq il-flow tal-logħba, jadattaw għal strateġiji u opportunitajiet f’ħin reali. Ħafna drabi hija dwar ħsieb malajr u reazzjoni għal dak li qed tagħmel l-oppożizzjoni.
• Referee: Ir-referees jeħtieġ li jieħdu deċiżjonijiet rapidi u ġusti dwar fouls, penalties, u sitwazzjonijiet oħra tal-logħob. Dawn id-deċiżjonijiet huma bbażati fuq il-fehim tagħhom tar-regoli u l-flow tal-logħba, u għandhom isiru f’waqtu.
5. Pressjoni
• Plejer: Il-pressjoni fuq il-plejers tiġi mix-xewqa li jirbħu, jagħmlu tajjeb, u jgħinu lit-tim jirnexxi. Kollox huwa dwar l-eżekuzzjoni ta ‘ħiliet u tattiċi taħt pressjoni.
• Referee: Ir-referees jiffaċċjaw il-pressjoni li jagħmlu s-sejħiet it-tajba f’ħin reali. Id-deċiżjonijiet tagħhom ħafna drabi jiġu skrutinizzati minn kowċis, plejers, partitarji u d-delegat. Għandhom jimmaniġġjaw din il-pressjoni esterna filwaqt li jibqgħu kalmi u newtrali.
Tħoss li għandha tidħol il-goal-line technology fil-waterpolo?
L-introduzzjoni tal-goal-line technologyfil-waterpolo hija idea interessanti u tajba. Infatti diġa għandna meta l-VAR tintuża f’xi kompetizzjonijiet. Ir-referees jistgħu jitilfu mumenti ewlenin, u żball uman jista’ jinfluwenza ir rizultat tal-logħba. L-introduzzjoni tal goal-line technologytista’ tnaqqas dawn l-iżbalji, u twassal għal aktar decizjonijiet preċiżi, speċjalment f’logħob bilancjat.
Hemm ukoll ir-riskju li wisq dipendenza fuq it-teknoloġija tista’ timmina r-rwol tar-referees. Filwaqt li t-teknoloġija tista ‘tgħin, il-ġudizzju uman għadu għandu rwol importanti fl-isport, partikolarment fl-interpretazzjoni ta’ fawls, tkeċċijiet, u deċiżjonijiet oħra fil-logħba.
Kif qed tħares lejn il-futur tiegħek bħala referee tal-waterpolo?
Kieku kelli nimmaġina lili nnifsi bħala referee tal-waterpolo fil-futur, nara lili nnifsi nkompli nikber u nitjieb bħala referee tal-waterpolo, nikseb esperjenza u nirfina l-ħiliet tiegħi ma’ kull partita. Għalkemm diġà irrefjajt logħob, tournaments nazzjonali u internazzjonali, fil-futur, jiena nimmira li nmexxi f’livelli ogħla, bħal fejn nista’ nisfida lili nnifsi u nkun parti mill-aktar logħob kompetittiv.
Nixtieq ukoll insir mentor jew trainer għal referees iżgħar, u naqsam l-għarfien li ksibt matul is-snin. Id-dinja tar-refereeing qed tevolvi kontinwament, u nixtieq nibqa’ aġġornat bl-aħħar bidliet fir-regoli, teknoloġiji, u xejriet fl-isport. Barra minn hekk, jien niffoka fuq li nibqa’ mentalment sharp, għax li tkun referee tal-ogħla livell jeħtieġ stamina, fokus u teħid ta’ deċiżjonijiet malajr.
L-iktar importanti, irrid inżomm rispett profond lejn l-isport u l-plejers. Ir-refereeing huwa li niżgura l-ġustizzja u l-integrità, u l-għan tiegħi jkun li nżomm dawk il-prinċipji filwaqt li ngħin il-waterpolo jikber.
Fid-dinja reali, referee tal-waterpolo jista’ jara lilu nnifsu qed jikber f’uffiċjal rispettat b’aktar responsabbiltajiet, inkluż li jaħdem ma’ logħob ta’ livell għoli jew saħansitra jgħin fit-titjib tal-istandards tar-refereeing, u għaliex le, nisfida lili nnifsi biex xi darba nkun ukoll delegat tajjeb.
Nixtieqek tgħaddi messaġġ finali liż– żgħażagħ sabiex jitħajjru jkunu referees tal-waterpolo.
“Sir Referee tal-Water Polo – Ifforma l-Futur tal-Isport!”
Il-waterpolo huwa sport inkredibbli u b’ritmu mgħaġġel, u jeħtieġ individwi passjonati u dedikati biex jiżguraw li jintlagħab b’mod ġust u sikur. Jekk tħobb il-logħba, imma forsi m’intix tilgħab aktar, li ssir referee huwa mod meraviljuż biex tibqa’ involut u tagħti lura lill-isport li sawwar l-imħabba tiegħek għall-ilma.
Bħala referee, inti mhux biss tara l-logħba – inti parti integrali minnha. Inti tgħin biex iżżomm il-ġustizzja, tinforza r-regoli, u tiżgura li kull plejer ikollu ċans ġust li jikkompeti. Huwa rwol eċċitanti fejn ikollok bzonn taħseb, tibqa’ sharp taħt pressjoni, u tieħu deċiżjonijiet ta’ malajr li jhallu impatt dirett fuq il-logħba.
Imma mhux biss tonfoħ is-suffara. Li tkun referee tgħallem ħiliet ta’ valur għall-ħajja, bħal tmexxija, komunikazzjoni, soluzzjoni ta’ problemi u ħidma f’tim. Int tkun tista ‘tibni konnessjonijiet ma’ atleti, kowċis, u referees oħra, kollha filwaqt li tkabbar il-kapaċitajiet tiegħek.
Taqtax qalbek bl-isfidi tul it-triq (hawn nixtieq ngħid lil ċerti ġenituri biex, jekk jogħġobkom, għinu lir-referees ġodda meta jirrefjaw il-logħob billi tagħtuhom kuraġġ u mhux tinsulentawhom bi kliem vulgari) – li ssir referee tajjeb jeħtieġ prattika, paċenzja, u rieda li titgħallem. L-aqwa referees huma dawk li jibqgħu impenjati biex jikbru, jitgħallmu minn kull logħba, u jgħinu lill-oħrajn tul it-triq. Barra minn hekk, hemm l-opportunità li tavvanza fil-gradi, taħdem f’kompetizzjonijiet lokali, jew saħansitra internazzjonali!
Għalhekk, jekk għandek imħabba għall-waterpolo u trid tkun parti minn xi ħaġa akbar, ikkunsidra li ssir referee. Il-kontribut tiegħek jista’ jgħin biex l-isport jikber, u ssib modi ġodda biex tapprezza l-logħba b’modi li qatt ma timmaġina.
