Friday, November 8, 2024

Proposta biex il-mewt assistit isir legali fl-Ingilterra u Wales

Aqra wkoll

Proposti biex persuni morda terminali fl-Ingilterra u Wales jingħataw id-dritt li jagħżlu li jtemmu ħajjithom għandhom jiġu introdotti fil-House of Commons dan ix-xahar. Id-Deputat Laburista Kim Leadbeater qed tressaq l-abbozz biex isir dibattitu ġdid dwar il-mewt assistita. Il-Parlament kien diġa ċaħad abbozz ta’ liġi dwar il-kwistjoni fl-2015.

Il-Prim Ministru Laburista Sir Keir Starmer, preċedentement wiegħed li jagħti vot liberu lid-deputati tiegħu, li jfisser li ma jkollhomx għalfejn iżommu mal-linji tal-partit. Madankollu, il-Barunessa Grey-Thompson, eks paralimpi li hija crossbencher fil-House of Lords, qalet li hija kontra l-bidla proposta.

Leadbeater qalet li l-proposti tagħha għandhom l-għan li  jagħtu lill-adulti eliġibbli li jkunu qrib it-tmiem ta’ ħajjithom id-dritt li jagħżlu li jqassru l-imwiet tagħhom jekk jixtiequ.

Id-dettalji ma ġewx iffinalizzati iżda l-abbozz x’aktarx li jkun simili għal proposta fil-House of Lords, li tippermetti lil adulti morda terminali b’sitt xhur jew inqas ħajja biex jiksbu għajnuna medika biex itemmu ħajjithom.

L-abbozz, li mistenni jiġi introdott formalment fis-16 ta’ Ottubru u diskuss aktar tard din is-sena, ikollu jiġi approvat mill-Membri Parlamentari qabel ma jsir liġi.

Is-suġġett ġibed l-attenzjoni fl-aħħar xhur, wara li x-xandar Dame Esther Rantzen żvelat li kellha kanċer tal-pulmun u kienet ingħaqdet ma’ Dignitas, il-klinika tal-mewt assistita fl-Isvizzera.

Il-mewt assistit – li persuna tgħin intenzjonalment lil persuna oħra biex ittemm ħajjitha – bħalissa huwa pprojbit fl-Ingilterra, Wales u l-Irlanda ta’ Fuq, b’piena massima ta’ 14-il sena ħabs.

Il-mewta assistita ġeneralment tintuża sabiex tiddeskrivi sitwazzjoni fejn xi persuna li tkun marida terminalment tfittex għajnuna medika biex tikseb mediċini letali li tamministra hija stess.

Il-membri parlamentari tal-backbench, normalment ma jingħatawx ħin għal dibattitu sħiħ u votazzjoni fil-Parlament dwar abbozzi ta’ liġi propost minnhom. Madankollu, iktar kmieni din is-sena l-MP Kim Leadbeater daħlet l-ewwel fil-votazzjoni tal-membri privati, fis-sens li se tingħata ftit mill-ħin limitat disponibbli għall-kontijiet ta Backbench MPS.

Il-mewt assistit jeżisti fl-Isvizzera, fil-klinika Dignitas iżda persuna tista’ tagħmel dan biss jekk ikollok ħafna flus u jekk tkun f’kundizzjoni tajba biżżejjed biex tivvjaġġa.

Ix-xandar Dame Esther, li ilha ssejjaħ għal bidla fil-liġi, qalet li tinsab “ferħana għax qatt ma ħsibt li se ngħix biex nara l-liġi krudili attwali tinbidel. Imma anke jekk ikun tard wisq għalija, naf li eluf ta’ pazjenti morda terminali u l-familji tagħhom se jingħataw tama ġdida.”

Il-Baronessa Ilora Finlay, membru Crossbench tal-House of Lords u kritika għal żmien twil tal-mewt assistita, qalet li “il-pressjoni fenomenali” li hemm fuq l-NHS, flimkien ma’ tobba li qed jitħabtu biex ilaħħqu ma’ xogħol eżistenti, kienu ż-żewġ raġunijiet li temmen li issa mhux iż-żmien it-tajjeb biex jitressaq abbozz ta’ liġi bħal dan. L-Iskozja, Jersey u l-Isle of Man qed jikkunsidraw ukoll bidliet fil-liġi.

Mhux ċar kif se jkun il-vot fil-House of Commons meta l-abbozz jiġi diskuss. Dan billi l-għamla u l-kompożizzjoni tal-House of Commons inbidlet b’mod drammatiku mill-2015, meta l-Membri Parlamentari vvutaw l-aħħar dwar il-mewt assistita.

Dak l-abbozz – li kien se jippermetti lil xi adulti morda terminali jtemmu ħajjithom b’superviżjoni medika – ġie miċħud, b’118-il deputat jivvutaw favur u 300 jivvutaw kontra l-pjanijiet.

F’dak il-vot, il-Membri Parlamentari Konservattivi ċaħdu l-abbozz b’mod kbir ħafna – 270 kienu kontra filwaqt li 27 biss kienu favur. B’kuntrast id-Deputati Laburisti kienu maqsumin b’mod aktar ugwali – 92 kontra u 73 favur. 

Filwaqt li l-gvern ikkonferma li se jibqa’ newtrali fuq l-abbozz, il-kap tas-servizz ċivili Simon Case f’ittra li bagħat lill-ministri qal li se jkunu jistgħu jivvutaw kif iridu. Qalilhom ukoll li għandhom jeżerċitaw diskrezzjoni u m’għandhomx jieħdu sehem fid-dibattitu pubbliku .

Sport