“Dak li se nkun qiegħed nitkellem dwaru ma twettaqx minn Ian Borg. Ma twettaqx minni imma minn kull uffiċjal ġewwa l-Ministeru fid-direttorati rispettivi u dawk kollha li b’xi mod jew ieħor ikkontribwixxew”. Iddikjara dan il-Ministru għall-Affarijiet Barranin, Ewropej u l-Kummerċ Ian Borg waqt id-diskussjoni tal-estimi finanzjarji tal-budget 2024 għall-Ministeru li tiegħu huwa responsabbli.
Il-Ministru qal li l-gvern baqa’ jippromwovi l-valuri demokratiċi u dawk tal-paċi anke meta bl-ikbar serjetà ttieħdu deċiżjonijiet importanti fid-dawl tal-gwerra mhux provokata tar-Russi fuq l-Ukrajna u l-ġlieda bejn l-Hamas u l-Iżrael. Huwa qal li l-gvern Malti ma nħebiex b’xi skuża jew oħra wara l-kostituzzjoni tagħna li tgħid li aħna militarment newtrali.
“Iżda dak ma jfissirx li rridu nagħlqu għajnejna, nagħlqu widnejna u nagħlqu ħalqna meta naraw min qiegħed b’mod sfaċċat jikser il-liġijiet u t-trattati internazzjonali”, kompla Borg filwaqt li sostna li bħala pajjiż newtrali niddependu fuq is-sigurtà u huma l-istess liġijiet li lilna jagħtuna dak is-serħan il-moħħ. Il-Ministru qal li rrispettivament ta’ min kien l-aggressur u l-vittma, pajjiżna għażel li jieħu n-naħa tas-sewwa.
Rigward l-iżviluppi tas-7 t’Ottubru bl-attakk tal-grupp terroristiku Hamas fuq nies innoċenti ġewwa l-Iżrael. Huwa qal li fl-istess nifs, inħarġet it-twissija li r-rispons, id-difiża li għandu dritt l-Iżrael irid ikun skont il-liġijiet internazzjonali u qegħdin naraw kif il-poplu Palestinjan qiegħed iħallas għall-azzjonijiet li wettaq il-grupp Hamas. Il-Ministru saħaq li huwa importanti li nkomplu nenfasizzaw li l-poplu Palestinjan, in-nies ċivili mhumiex il-grupp Hamas u l-grupp Hamas ma jirrappreżentax il-kawża Palestinjana.
Lejn prodott li jwassal għal soluzzjoni…
Fakkar dwar l-irwol ta’ Malta fil-Kunsill tas-Sigurtà matul dawn is-sentejn u kif għadha għaddejja bl-isforzi tagħha biex dan il-Kunsill jeżerċita l-poteri mogħtija lilu biex jasal għal prodott li jwassal għas-soluzzjoni.
“U allura mhux biss issemma’ leħinha kif talbet l-Oppożizzjoni llum. Malta qiegħda tilgħab rwol importanti u tikkordina riżoluzzjonijiet li jekk Alla jrid ikunu anke addottati. Konna konsistenti fil-pożizzjoni li addottajna bħala gvern u eventwalment ġiet addottata wkoll minn dan il-parlament u baqgħet tiġi riflessa f’kull vot li kien hemm”, kompla l-Ministru Borg.
“Jiena se nagħżel li nagħti rendikont tal-ħidma li saret min-naħa tal-gvern f’dan l-irwol kritiku fir-rappreżentazzjoni u l-avvanz tal-interessi ta’ Malta u l-Maltin fix-xena internazzjonali b’mod partikolari f’dan iż-żmien kritiku li għaddejja fih u minnu d-dinja”, tenna Borg filwaqt li saħaq li l-ħajja ta’ dik it-tarbija Iżraelita tiswa daqs dik Palestinjana u viċi versa. Kompla biex jgħid li s-soluzzjoni aħħarija hija magħrufa u għalhekk hemm bżonn li tkompli l-ħidma lejn żewġ stati f’konformità mar-riżoluzzjonijiet tal-Kunsill tas-Sigurtà, b’Ġerusalemm il-kapitali ta’ żewġ popli li jistgħu jgħixu ħdejn xulxin.
Kuntatt kontinwu biex naqdu d-doveri u r-responsabbilitajiet
“Jien iltaqjt ukoll mhux biss mal-Ministru għall-Affarijiet Barranin Iżraelit u mal-Ministru tal-Affarijiet Barranin Palestinjan, iżda anke ma numru ta’ Ministri oħrajn li qegħdin jiddiskutu magħna dawn l-iżviluppi”, żied jgħid Borg filwaqt li saħaq li Malta qiegħda f’kuntatt kontinwu biex taqdi d-dover u r-responsabbilitajiet tagħha fil-komunità internazzjonali u xejn inqas fil-Kunsill tas-Sigurtà. Fakkar fid-dibattitu li pajjiżna ppresieda fi Frar li għadda u li għalih attendew għexieren ta’ Ministri għall-Affarijiet Barranin li normalment jattendu biss waqt is-seduta ta’ Settembru li għaliha jkun hemm imlaqqa’ l-Assemblea Ġenerali. Fl-ewwel sena anniversarju mill-attakk tal-federazzjoni Russa fuq l-Ukrajna pajjiżna ra li jkun hemm l-importanza li jixraq f’dak id-dibattitu. Għall-ewwel darba wkoll saret diskussjoni dwar it-tibdil fil-klima fil-Kunsill tas-Sigurtà kif ukoll ġiet diskussa t-tema tat-tfal u l-kunflitti armati.
Kontribut finanzjarju għal-għajnuniet umanitarji
Fir-rigward tal-gwerra fl-Ukrajna, il-Ministru qal li pajjiżna mhux kien parti mis-soluzzjonijiet u l-kontribut finanzjarju fejn saret id-differenza biex il-flus imorru għal għajnuniet umanitarji u b’astenzjoni li dawn il-flus imorru għall-munizzjon. Fakkar dwar kif f’Malta nżammet it-tielet laqgħa biex 66 pajjiż ġew f’Malta u ddiskutew kif nistgħu naslu għall-paċi ġusta u dejjiema fl-Ukrajna.Il-Ministru qal li allura b’dak li pajjiżna għamel sa mill-ewwel ġurnata fil-konfront taż-żewġ kunflitti, urejna konsistenza u qegħdin nappellaw biex mingħajr kundizzjonijiet, jinħelsu l-ostaġġi li għadhom qegħdin jinżammu.
L-importanza tal-Mediterran kif kwotat mill-ġgant politiku Duminku Mintoff
Il-Ministru Borg tkellem dwar l-importanza tal-Mediterran u qal li jieħu pjaċir jikkwota lil dak li skontu kien u jibqa’ l-aqwa Ministru tal-Affarijiet Barranin li qatt kellu pajjiżna fejn kien tenna li ma jistax ikollok paċi fid-dinja jekk ma jkollokx paċi fil-Mediterran. Kompla biex jgħid li uħud mill-Oppożizzjoni lanqas biss jafu li l-Perit Duminku Mintoff għamel 10 snin Ministru bħala ġgant fl-għarfien ta’ dan il-qasam.
Il-Ministru temm jirringrazzja lil dawk kollha li għażlu biex jibnu fuq it-tajjeb ta’ ħaddieħor għax dan huwa qasam li fih gvern u Oppożizzjoni dejjem ħadmu biex ikomplu jsaħħu dak it-tajjeb li jkun diġà sar.
“Żgur li r-rispett li reġgħet kisbet Malta lil hinn minn xtutna huwa dovut lilkom u dan huwa apprezzat mill-poplu li jsegwi l-ħidma tagħkom”, temm jgħid Borg.
