L-investiment fuq il-pensjonijiet u l-benefiċċji soċjali fl-2024 kien l-akbar wieħed ta’ kull żmien. L-akbar fattur għal dan it-tkabbir kienu l-miżuri tal-Budget 2024. Ta’ min isemmi li l-investiment fil-pensjonijiet u l-benefiċċji soċjali fl-aħħar 12-il sena kważi rdoppja. Fl-2024 kien €691 miljun iżjed milli kien fl-2012, jew 88% aktar.
B’kollox matul is-sena l-oħra, il-benefiċjarji kollha, kemm dawk kontributorji u dawk mhux kontributorji, tħallsu bejniethom aktar minn €1.47 biljun.
Fuq is-sena ta’ qabel, l-investiment fl-2024 kiber bi kważi €166 miljun. Din kienet l-akbar żieda li qatt ġiet irreġistrata f’sena waħda fl-investiment soċjali.
Ċifri ppubblikati mill-Uffiċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) juru li l-investiment fuq il-benefiċċji kontributorji żdied b’aktar minn €109 miljun u laħaq is-somma ta’ kważi €1.15 biljun. Iż-żieda fuq benefiċċji mhux kontributorji kienet ta’ aktar minn €56 miljun u telgħet għal ftit aktar minn €326 miljun.
Analiżi taċ-ċifri turi li l-aktar li bbenefikaw kienu pensjonanti u anzjani, u familji bi tfal. Bejniethom huma ħadu aktar minn 80% tal-ħlasijiet ta’ benefiċċji kemm kontributorji u kemm dawk mhux kontributorji.
Żidiet bla preċedenti fil-pensjonijiet
L-investiment fuq il-pensjonijiet tal-irtirar, tal-invalidità, tar-romol u tal-età mhux kontributorja, flimkien mal-ispiża fuq il-bonus li jitħallas separatament lil dawn il-benefiċjarji, b’kollox żdied b’aktar minn €101 miljun u laħaq €1.16 biljun.
Din il-qabża kienet dovuta għaż-żieda ta’ €15 fil-ġimgħa li ngħatat lill-pensjonanti kollha, kif ukoll għall-aġġustament fil-ħlas tal-pensjoni tar-romol u għaċ-ċaqliq fir-rati tal-bonus għall-għoli tal-ħajja li jitħallas separatament lill-pensjonanti kollha bis-saħħa ta’ proċess li għandu jwassal biex finalment ir-rata tkun l-istess għal kulħadd.
Pensjonanti mwielda qabel l-1962 bdew ukoll jirċievu żidiet addizzjonali fil-pensjoni tagħhom permezz ta’ aġġustament li qed jitwettaq gradwalment biex jonqos id-distakk fid-dħul pensjonabbli massimu bejn dawk li twieldu qabel l-1962 u oħrajn li twieldu wara.
Persuni anzjani, l-aktar nisa, li ma jikkwalifikawx għal pensjoni wkoll gawdew minn żieda fil-bonus li jirċievu kull sena.
Investiment akbar fil-benefiċċji mhux kontributorji
Iċ-ċifri tal-NSO juru wkoll li fl-2024 il-familji bit-tfal gawdew mill-akbar żidiet qatt mogħtija f’sena waħda, kemm fil-benefiċċji li jitħallsu għat-tfal u kif ukoll fil-ħlas tal-benefiċċju addizzjonali għall-għoli tal-ħajja. Bejniethom dawn il-benefiċjarji żdiedu bi kważi €45 miljun f’sena waħda biss.
Iż-żidiet fil-ħlasijiet lill-familji bit-tfal taħt is-sittax-il sena ta’ kważi €35 miljun kienu d-doppju ta’ dak li tħallsu fl-2023, għal fatt li l-Allowance tat-Tfal żdied b’€250 għal kull wild u l-introduzzjoni tal-Allowance Speċjali ta’ €500 fis-sena għal madwar 10,300 studenti li jkunu qed jieħdu edukazzjoni post-sekondarja.
It-tieni l-akbar żieda fil-benefiċċji mhux kontributorji kienet dik ta’ €22.4 miljun fil-benefiċċju addizzjonali tal-COLA li tħallset lill-persuni u familji bi dħul baxx jew medju biex jagħmel tajjeb għaż-żieda fl-inflazzjoni. Bis-saħħa ta’ titjib li sar fil-mekkaniżmu, l-għadd ta’ benefiċjarji kompla jikber u laħaq 106,710. B’kollox tħallsu s-somma ta’ €42.6 miljun.
Il-Ministru għall-Politika Soċjali u Drittijiet tat-Tfal Michael Falzon, stqarr li l-istatistika turi mhux biss kemm kibret il-firxa tal-investiment soċjali iżda wkoll il-progress li sar bis-saħħa tat-tisħiħ tal-ekonomija tal-pajjiż. Dan hu rifless f’rati rekord ta’ impjiegi, l-anqas livelli ta’ qgħad u tnaqqis fil-faqar u d-dipendenza soċjali tant li fuq medda ta’ 10 snin l-għadd ta’ dawk fuq l-assistenza soċjali niżlu b’62%, filwaqt li persuni fuq l-assistenza għall-qgħad niżlu b’92%.
Il-Ministru Falzon sostna li l-Gvern kien bil-għaqal biex bit-tfaddil li sar fin-nefqa b’riżultat ta’ dan it-tnaqqis fil-benefiċjarji tal-assistenzi soċjali, flimkien ma’ investimenti ġodda, ħoloq benefiċċji u skemi biex waqt li tonqos id-dipendenza soċjali jgħin lill-eluf ta’ pensjonanti, ġenituri u ħaddiema jgħollu l-kwalità tal-ħajja tagħhom u tal-familji tagħhom.
Il-Ministru Falzon temm jgħid li “Filwaqt li l-pensjonanti, il-familji bit-tfal u l-persuni vulnerabbli jibqgħu fil-mira tal-ħidma tal-Gvern, irridu nibqgħu ffukati sabiex negħlbu sfidi ġodda li jinbtu minn żmien għal żmien u nibqgħu nilqgħu l-aspirazzjonijiet tas-soċjetà.”
